مضرات میوه خشک ممکن است برای خیلی از افراد قابلدرک نباشد؛ به دلیل این که همیشه همه پزشکان و متخصصان ما را به خوردن میوهها و سبزیها دعوت میکنند. اما میان میوه تازه و میوه خشک شده تفاوتهای زیادی وجود دارد. یکی از مسائلی که درباره میوه خشک اهمیت دارد طرز تهیه آن است. زیرا ممکن است برخی از تولیدکنندگان میوههای خشک از مواد افزودنی استفاده کنند. بااینحال میوه خشک همیشه در دسته تنقلات سالم جای گرفته است.
آنها که به سلامتی خود اهمیت میدهند یا به بیماری خاصی مبتلا هستند، درباره مصرف خوراکیها وسواس بیشتری دارند. همین مسئله موجب میشود که بهراحتی نتوانند بین میوه تازه و میوه خشک دست به انتخاب میوه خشک بزنند یا بین تنقلاتی که وجود دارد، میوه خشک را ترجیح دهند. در ادامه درباره فواید و مضرات میوه خشک اطلاعات بیشتری آورده شده است.
بیشتر بخوانید: تمام خواص تخمه کدو برای بدن
میوه خشک چیست؟
پیش از این که بدانید مضرات میوه خشک چیست، خوب است که درباره خود میوه خشک و تعریف آن اطلاعات به دست آورید. میوه خشک همانطور که از نام آن پیدا است میوهای است که به طور تقریبی همه آب موجود در آن با استفاده از شیوههای مختلف خشک میشود و از دست میرود.
میوه خشک را میتوان مدتهای طولانی نگه داشت و همین ویژگی یکی از مزایای این خوراکی سالم محسوب میشود. زیرا میوههای تازه را تنها میتوان مدت کوتاهی آن هم در یخچال نگهداری کرد. تازه در همه فصلهای سال نمیتوان از تنوع میوهها برخوردار شد. اما انواع میوه خشک در همه طول سال در دسترس هستند.
میوهها طی مراحلی خشک میشوند و البته اندازه آنها نیز کوچکتر میشود و در واقع به یک بسته متراکم و مغذی تبدیل میشوند. میوههای خشک بیشتر ارزش غذایی میوههای تازه را در خود دارند. البته شیوه خشکشدن میوهها همانطور که اشاره شد در حفظ مواد مغذی آنها اهمیت دارد. همینجا است که بحث مضرات میوه خشک مطرح میشود.
انواع میوه خشک
میوههای خشک تنوع زیادی دارند و مصرف آنها نسبت به گذشته فراگیرتر شده است و به همین میزان مضرات میوه خشک مهمتر به نظر میرسد. ضمن این که وجود دستگاههای خشککن میوه موجب شده است که این محصولات به مقدار زیاد در بازار در دسترس باشند و روزبهروز بر مصرفکنندههای آنها افزوده شود.
رایجترین میوه خشک که در کشور ما طرفداران زیادی دارد کشمش است که از میوه تازه انگور گرفته میشود. بعدها انواع دیگر میوهها مثل خرما، آلو، توت، انجیر و زردآلو هم به آن اضافه شد. اما این روزها تنوع میوههای خشک بسیار بیشتر شده است و میتوان در میان آنها انبه، موز، کیوی، پرتقال، سیب، لیمو، توتفرنگی، گوجهفرنگی، آناناس، نارگیل، هلو و شلیل را هم پیدا کرد. شاید در گذشته درباره مضرات مصرف کشمش در مقایسه با انگور صحبتی نمیشد و تنوع میوههای خشک باعث تفکر درباره مضرات میوه خشک شده باشد.
خواص و ویژگیهای میوه خشک
مضرات میوه خشک برای هر فردی میتواند متفاوت باشد. به طور معمول، مصرف میوههای خشکی که حاوی فیبر هستند بیشتر توصیه میشود. زیرا فیبر به هضم آرام آن کمک میکند و تأثیر کمی بر سطح گلوکز خون میگذارد. میوههای خشک بیشتر آب خود را از دست میدهند و کالری و قندی بیشتری دارند. این مسئله از جهتی میتواند یک مزیت تلقی شود و از جهت دیگر میتواند یک عیب باشد. اما در کل سود مصرف میوههای خشک از ضرر آنها بیشتر است. مهمترین چیزی که درباره مصرف آنها باید مدنظر داشت این است که باید از مصرف زیادشان خودداری شود.
فیبر ماده اصلی میوههای خشک است که بدن برای سلامت روده به آن نیاز دارد. ولی مصرف فیبر زیاد رودهها را اذیت میکند. به همین علت برای درامانماندن از آثار منفی مصرف میوههای خشک میتوان آنها را در یک برنامهریزی چندروزه گنجاند. درصورتیکه بدن به بالارفتن فیبر نیاز دارد، مصرف این مواد در چند هفته موجب میشود بدون این که به رودهها آسیب برسد، بدن فیبر موردنیازش را دریافت کند.
قند میوههای خشک طبیعی و از نوع فروکتوز است. برای حفظ رطوبت و جلوگیری از چسبیدن برخی میوههای خشک به همدیگر آنها را با قند میپوشانند. درصورتیکه بهاندازه مصرف شوند، مضرات میوه خشک به حداقل میرسد. این تنقلات خوشمزه با استفاده درست خطری برای سلامتی انسان ندارند و میتوانند مفید و انرژیزا باشند.
مضرات میوه خشک و مواد موجود در آنها
مضرات میوه خشک موجود در بازار به دلیل وجود مواد شیمیایی است که برای خشکشدن آنها به کار میبرند میتوانند خطرناک باشند. دیاکسید سولفور یکی از این مواد است که برخی از تولیدکنندهها برای خشکشدن میوه از آن استفاده میکنند. این ماده عطر، رنگ و طعم میوههای خشک را حفظ میکند و ماندگاری آنها را بالا میبرد. مصرف مقدار کم این ماده برای بدن ضرری ندارد، اما مصرف زیاد آن میتواند خطرناک باشد.
قند و شکر اضافهای که به میوههای خشک میزنند یکی دیگر از مضرات میوه خشک محسوب میشود. این کار فروکتوز موجود در میوهها را تغلیظ میکند و یک ماده غذایی متراکم به وجود میآورد. اضافهکردن قند، ساکارین یا شیرینکنندهها به میوههای خشک میتواند آنها را برای مبتلایان به بیماری قند و دیابت خطرناک کند. فروکتوز مثل خیلی از شیرینیها موجب بالارفتن قند خون نمیشود. میوههای خشک در مقایسه با میوههای تازه آنتیاکسیدان کمتری دارند.
مضرات میوه خشک برای سلامتی
مضرات میوه خشک به طور حتم به قند و شکری که به آنها اضافه میشود مربوط است. از این مضرات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- فروکتوز موجود در میوههای خشک بهتنهایی برای بدن ضرر چندانی ندارد، اما قندی که به آنها اضافه میشود کار را خراب میکند. قند زیاد ممکن است به پوسیدگی دندانها منجر شود. در زمان خوردن میوههای خشک رسیدگی بیشتر به دندانها با مسواکزدن و استفاده از نخ دندان و خوردن آب میتواند جلوی این آسیبها را بگیرد.
- مصرف زیاد میوههای خشک در مواردی ممکن است موجب نفخ، اسهال، گرفتگی عضلات و یبوست شود.
- به علت داشتن کالری بالا میتوانند به بالارفتن وزن منجر شوند.
- سولیف موجود در این میوهها یکی دیگر از مضرات میوه خشک است که میتواند به حملههای آسمی منتهی شود و در مواردی مصرف آنها ممکن است با حساسیت و بثورات پوستی همراه باشد.
مضرات میوه خشک برای افراد مبتلا به دیابت
مضرات میوه خشک برای افراد مبتلا به دیابت کمی حساسیتبرانگیزتر است. زیرا این افراد در مصرف میوههای خشک باید دقت بیشتری داشته باشند. بهخصوص میوههای خشکی که روی آنها شکر و قند اضافه وجود دارد. بعضی از میوههای خشک دارای شاخص گلیسمی بالایی هستند و میتوانند بهسرعت قند خون را بالا ببرند. حتی افرادی که فشارخون بالا دارند هم باید در مصرف میوههای خشک بااحتیاط عمل کنند.
فرد مبتلا به دیابت که میوه خشک میخورد، قند یا کربوهیدرات موجود در آنها در بدن شکسته میشود و بهعنوان مولکولهای گلوکز وارد جریان خون میشوند. این مولکولها متابولیسم بدن را بالا میبرند و انرژی آن را تأمین میکنند. وقتی یک فرد سالم کربوهیدرات مصرف میکند، پانکراس هورمون انسولین آزاد میکند که به انتقال، نگهداری و مصرف گلوکز کمک میشود. فرد دیابتی نمیتواند انسولین تولید کند و در نتیجه باید برای تنظیم سطح قند خون از دارو استفاده کند.
این افراد باید مصرف کربوهیدرات خود را برای دوز مناسب انسولین برای کنترل قند خون بدنشان زیر نظر داشته باشند. از مضرات میوه خشک برای افراد دیابتی این است که مبتنی بر کربوهیدرات هستند که موجب بالارفتن سریع قند خون میشود. این افراد باید در مصرف کربوهیدرات اعتدال داشته باشند.
مزایای مصرف میوههای خشک
مضرات میوه خشک بیشتر اوقات زمانی بروز میکنند که بیش از حد مصرف شوند. این میوهها به طور معمول حاوی ویتامینها، مواد معدنی، فیبر و آنتیاکسیدان و کلسیم هستند. کالری بالایی هم دارند. مصرف آنها در صورت نبود میوههای تازه توصیه میشود. در تابستان میتواند میوههای خشک شده زمستانی را خورد و در زمستان از تنوع میوههای خشک تابستانی لذت برد.
برخی مطالعات نشان داده است افرادی که میوه خشک مصرف میکنند در مقایسه با از رژیم غذایی باکیفیتتری برخوردار هستند. مصرفکنندههای میوههای خشک مواد مغذی لازم را به بدن خود میرسانند. بسیار از میوههای خشک حاوی مقادیر زیادی پتاسیم هستند که مصرف آن برای بدن لازم است و در مواد غذایی زیادی وجود ندارد. پژوهشهای دیگر نشان دادهاند که مصرف میوههای خشک میتواند در موارد زیادی جلوی تحلیل استخوانها را بگیرد.
نکاتی درباره مصرف میوههای خشک
با رعایت نکاتی در زمان مصرف میوههای خشک میتوان از مضرات میوه خشک کم کرد:
- در زمان خرید میوههای خشک بستهبندی باید به جدول ارزش غذایی آنها دقت شود. به طور معمول میزان قند و دیگر مواد افزودنی باید روی آنها درج شده باشد.
- بهتر است به سراغ میوههای خشکی بروید که به طور سالم خشک شده باشند و برای سرعتبخشیدن به فرایند خشکشدن به آنها مواد افزودنی نزده باشند.
- مصرف میوههای خشک با روکش شکلاتی و عسلی توصیه نمیشود. در بهترین حالت آنها باید طبیعیترین شکل ممکن را داشته باشند.
- همه میوههای خشک باید بهاندازه در رژیم غذایی گنجانده شوند.
- در نهایت این که مصرف میوههای تازه به میوههای خشک برتری دارد. زیرا هم فیبر آنها بیشتر است و هم به علت داشتن حجم بیشتر احساس سیری در معده ایجاد میکنند.