عفونت مفاصل در کودکان، به دلیل ورود عامل عفونی به فضای مفصلی ایجاد میشود. عفونت مفاصل در کودکان معمولاً یک مفصل را درگیر میکند و باعث قرمزی و التهاب و گرمی مفصل و همچنین درد و محدودیت حرکت مفصل میشود. عفونت مفاصل در کودکان گاهی با تب همراهی دارد. معمولاً علت آن انتشار خونی عفونت است و لازمه این عفونت این است که کودک دچار عفونت خون شده باشد و این شایعترین علت عفونت مفاصل در کودکان است.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره عفونت ریه در کودکان
تشخیص عفونت مفاصل در کودکان به کمک نمونهگیری از فضای مفصلی و کشت نمونه است. برای درمان از آنتیبیوتیک مناسب با باکتری مفصل استفاده میشود. درمان معمولاً بیمارستانی و به کمک آنتیبیوتیک تزریقی است.
گاهی عفونت خون کودک، به مفصل او میرسد و موجب ایجاد عفونت مفاصل در کودکان میشود. البته گاهی این عفونت از طریق بافتهای عفونی اطراف مفصل، به مفصل میرسد. گاهی هم یک ضربه نفوذی برای مثال ضربان پاره کننده در طی تصادفات باعث نفوذ باکتری به فضای مفصل میشود. بیماری لایم، یکی از بیماریهایی است که ممکن است باعث عفونت مفصل شود. البته بیشترین راهی که باعث عفونت مفاصل در کودکان میشود، عفونت خون و انتشار میکروب از طریق خون به مفصل است.
عفونت مفاصل در کودکان، در سنین زیر پنج سال و نوجوانی شایعتر است. این بیماری در ابتدا با علائم خاصی که در مفصل ایجاد شده شناسایی میشود و درمان نسبت به عامل ایجادکننده عفونت متفاوت است. بهطورکلی عفونت مفاصل در کودکان به دلیل تجمع باکتری در مفصل و ایجاد التهاب یا چرک به وجود میآید.
عفونت مفاصل در کودکان چه علامتی دارد؟
مفصلی که دچار عفونت میشوند، از نظر ظاهری متفاوتاند و همچنین دچار درد و حساسیت میشوند. این مفاصل قرمز میشوند، گرمتر از سایر مفاصلاند و اندکی تورم دارند. مفاصلی که دچار عفونت هستند دردناکاند و این دردناکی موجب حساسیت مفصل میشود بهطوریکه اگر مفصل را حتی بهآرامی لمس کنید متوجه دردناکی آن میشوید. این عفونت موجب تجمع مایعی در مفصل میشود که همین تجمع مایع و دردناکی مفصل باعث کاهش توان کودک در حرکتدادن مفصل میشود؛ اما معمولاً مفصل به طور کامل بیحرکت نیست.
ممکن است والدین در ابتدا فکر کنند که این مفصل ضربه خورده؛ اما علائم بهسرعت بدتر میشود. گاهی در کودکان بسیار کوچک، والدین هنگام عوضکردن پوشک متوجه درد و بیقراری مفصل میشوند. در کودکانی که بهتازگی راه افتادهاند گاهی متوجه مشکلی در راهرفتن و لنگیدن کودک میشویم. اگر عفونت مفصلی ران کودک را درگیر کند، متوجه حالت غیرطبیعی پا میشویم. در این موارد پا اندکی به خارج چرخیده است و به جلو خم شده است. این تغییر حالت پا به کاهش درد کمک میکند. همچنین اگر این عفونت آرنج یا زانو را درگیر کند، کودک این مفاصل را خمشده نگه میدارد. بیشترین مفصلی که در کودکان مستعد عفونت است زانو است.
گاهی عفونت مفاصل در کودکان در مفاصل دست کودکتان دیده میشود. درصورتیکه ضربهای نافذ به دست مشت کرده کودک خورده باشد این ضربه میتواند موجب عفونت مفاصل دست بشود. قرمزی و تورم از علائم این عفونت است.
عفونت مفاصل در کودکان چگونه تشخیص داده میشود؟
همانطور که گفتیم، بیشتر موارد عفونت مفاصل در کودکان ناشی از عفونت خون است. در واقع باکتری ابتدا به خون راه پیدا میکند و سپس وارد مفصل میشود و باعث ایجاد عفونت میشود. جهت تشخیص این عفونت ابتدا آزمایش خون گرفته میشود. در این آزمایش افزایش گلبولهای سفید و عوامل التهابی خون مشاهده میشود. سپس آزمایش خون کشت داده میشود. در این کشت خون درصورتیکه میکروبی در خون وجود داشته باشد کشت پیدا میکند و عامل بیماری تشخیص داده میشود.
بهترین راه تشخیص عفونت مفاصل در کودکان کشت مایع مفصلی است. به کمک یک سرنگ پزشک متخصص مایع میان مفصل را میکشد و به آزمایشگاه میفرستد تا نوع میکروب درون آن را از طریق کشتدادن مشخص کند. اگر از مفصل تصویر گرافی گرفته شود تورم مفصل مشاهده میشود فضای مفصلی در تصاویر پهنتر هستند و کپسول مفصلی متورم است. سونوگرافی یکی از روشهای ارجح برای بررسی بافت نرم است. برای مشاهده افزایش مایع مفصلی و عفونت مفصل یکی از سادهترین راهها انجام سونوگرافی است مخصوصاً برای مفصل ران بسیار کاربردی است.
عوارض عفونت مفصلی چیست؟
عفونت مفاصل در کودکان میتواند عوارضی را بر جای بگذارد؛ اما معمولاً در صورت تشخیص بهموقع و درمان صحیح بی عارضه است. یکی از عوارض اصلی ازبینرفتن کار صحیح مفصل به دلیل تخریب است. بیشترین مفاصلی که عارضه دار میشوند ران و شانه است. گاهی عفونت مفصل موجب آسیب صفحه رشد استخوانی کودک میشود. این آسیب میتواند باعث اختلالات رشد کودک شود. این کودکان رشد طولی استخوانشان را از دست میدهند و اندامشان کوتاه میشود. هیچ پیشگیری مؤثری نیز درباره این بیماری وجود ندارد.
عفونت مفاصل در کودکان چگونه درمان میشود؟
درمان عفونت مفاصل در کودکان بسته به عامل عفونی متفاوت است. معمولاً نیاز به بستری در بیمارستان و درمان آنتیبیوتیکی تزریقی است. حداقل درمان موردنیاز دو هفته است. در برخی موارد مقاوم به درمان، گاهی تا چهار هفته درمان آنتیبیوتیکی نیاز است.
بعد از شروع درمان آنتیبیوتیکی تزریقی، آنتیبیوتیک خوراکی جهت استفاده کودک در منزل تجویز میشود. درمان آنتیبیوتیکی معمولاً چهار تا شش هفته زمان لازم دارد و داروها باید بهموقع استفاده شوند. به دلیل دوره درمانی طولانی شرایط برای کودک بسیار سخت است پس درمان مناسب اهمیت بالایی دارد؛ زیرا همکاری کودکان برای درمان سختتر از بزرگسالان است پس تشخیص درست و انتخاب آنتیبیوتیک بسیار مهم است. ممکن است شروع درمان با یک آنتیبیوتیک باشد؛ اما در مراحل بعدی به دلیل مقاومت و عدم درمان لازم شود آنتیبیوتیک تغییر کند. برخی آنتیبیوتیکها هستند که روی یکسری باکتریهای خاص و مقاوم به درمان تأثیر ندارند؛ مانند پنیسیلین که بسیاری از باکتریها نسبت به آن مقاومت دارند.
گاهی برای درمان عفونت مفاصل در کودکان لازم است جراحی برای کودک انجام شود. اگر عفونت مفاصل در کودکان بسیار شدید باشد، تجمع چرک و عفونت شدید موجب کاهش خونرسانی بافت شود، این عفونت شدید تنها به کمک جراحی درمان میشود. در روش جراحی بافت عفونی برداشته میشود و خونرسانی بهتر میشود.
جمعبندی
در بسیاری از موارد عفونت خون در کودکان، منجر به ایجاد عفونت مفاصل در کودکان میشود. عفونت مفاصل با علائمی مانند درد مفصل، حساسیت، تورم، گرمی، قرمزی و محدودیت حرکت همراهی دارد. تشخیص عفونت مفاصل در کودکان به کمک نمونهگیری از مفصل و کشت و بررسی میکروسکوپی نمونه است. تشخیص و درمان تحتنظر متخصص عفونی اطفال است. درمان بر اساس جواب کشت انجام میشود.
