خواص قارچ به همراه طعم بینظیر آن موجب شده است که در بین دوستداران سبزیها طرفداران زیادی داشته باشد. قارچها در همه فصلها در بازار در دسترس هستند. کاشت و برداشت این سبزی به نور خورشید نیازی ندارد. طبع گرمی دارد و بسیاری از افراد ترجیح دادهاند برای استفاده از خواصش آن را در برنامه غذایی خود جای دهند. قارچها انواع زیادی دارند و میتوان با آنها غذاهای متنوعی درست کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره قارچها خواندن متن را ادامه دهید.
بیشتر بخوانید: مهمترین خواص کدو سبز
درباره قارچها
پیشازاین که درباره خواص قارچ بدانید، خوب است که درباره خود آن اطلاعات بیشتری داشته باشید. قارچها کالری کمی دارند و سرشار از مواد مغذی غنی هستند. بهاینعلت که قارچها مواد غذایی موردنیازشان را از راه فتوسنتز به دست نمیآورند، در دسته گیاهان قرار نمیگیرند. اما به این دلیل که نمیتوانند جابهجا شوند نمیتوان آنها را در دسته حیوانات قرار داد. انواع آنها شامل قارچهای چتری، مخمرها، کپکها، سفیدکها و سایر خانوادههای قارچی میشود. قارچها علاوه بر خوراکی بودن در طبیعت نقشهای بسیاری را بر عهده دارند. همه قارچها اما خوراکی نیستند.
آنها منبع خوبی از فیبر و اسیدهای چرب اشباع نشده به شمار میروند. آنها را میتوان به شکل خام، کبابی، بخارپز و آبپز مصرف کرد. خوردن قارچها به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. آنها حاوی مقادیر زیادی از انواع ویتامین ث، ب، آ، دی، سلنیوم، کلسیم، پتاسیم، مس، آهن و پروتئین هستند. یکی از مهمترین ویژگیهای قارچها داشتن آنتیاکسیدانهایی است که برای بدن بسیار مفیدند. قارچها برای پیشگیری از برخی بیماریها مانند بیماریهای قلبی و عروقی، دیابت، فشارخون، پوکیاستخوان و عفونت پیشنهاد میشوند. برای بهرهبردن از خواص قارچ خوب است که به طور مرتب در برنامه غذایی گنجانده شوند.
مواد مغذی موجود در قارچها
خواص قارچ به مواد مغذی که در آن وجود دارد وابسته است. قارچ دارای ویتامین دی است و در آن کلسیم، آهن، پتاسیم، مس و سلنیوم هم وجود دارد. منبع خوبی از ویتامین ب ۱ است که مسئول کنترل، انرژی آزاد شده از کربوهیدراتها است و برای کارکرد منظم سیستم عصبی و مغز لازم است. ویتامین ب ۲ هم دارد که برای سلامت چشم خوب است. این ویتامین گلبولهای سالم قرمز را حفظ میکند و برای سیستم ایمنی بدن مفید است. ویتامین ب ۳ در کنترل انتشار انرژی از کربوهیدرات، چربی و پروتئین اثرگذار است و برای سیستم عصبی و گوارش بدن کارآمد است.
یکی دیگر از ویتامینهای موجود در قارچ ب ۵ است که برای متابولیک مختلف در بدن ضرورت دارد. ویتامین ب ۶ آن برای بهبود خلقوخو مفید است و برای پیشرفت مغز نیز کارایی دارد. این ویتامین در کمکردن فکرهای منفی و افسردگی نیز به کار برده میشود. از دیگر خواص قارچ داشتن ویتامین ب است که در تشکیل گلبولهای سفید و قرمز در مغز استخوان مؤثر است.
فواید و خواص قارچ برای بدن
برخی از فواید و خواص قارچ برای بدن مهم هستند. مثلاً میتوان برای درمان برخی مشکلات از قارچها استفاده کرد. ضمن این که برای سلامت پوست و مو نیز مفید هستند. برخی از این خواص عبارتاند از:
- قارچها به دلیل داشتن فیبرهایی مثل کیتین و بتاگلوکان برای سلامت قلب مفید به شمار میروند. زیرا این دو فیبر کاهنده کلسترول هستند. میزان بالای پتاسیم قارچ نیز برای فشارخون بالا کارآمد است. قارچ ۱ تا ۶ درصد پروتئین دارد که بخش زیادی از آن جذب بدن میشود. کمبودن اسیداوریک در آن موجب شده است که برای افراد مسن و مبتلا به نقرس مناسب باشد.
- گفتیم که قارچ پروتئین زیادی دارد و همچنین دارای ویتامینهای آ، ای و دی است که همه این ویژگیها با هم آن را برای تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری از بیماریهای چشم مفید کرده است. قارچ علاوه بر پروتئین دارای فیبر و آنزیم نیز هست و کربوهیدرات پایین و کلسترول و چربی صفر دارد و بهاینترتیب یکی از خواص قارچ این است که با سوزاندن کلسترول بعد از هضم سلامت بدن را حفظ میکند.
- قارچ گانودرما یکی از انواع قارچها است که مصرف آن برای مراقبت از کبد توصیه میشود. این قارچ به ترمیم سلولهای کبدی و بازسازی آنها کمک میکند و خواص ضدالتهابی هم دارد.
- ازآنجاکه قارچ فاقد چربی است و کربوهیدرات پایین، پروتئین زیاد، آنزیم، انواع ویتامین، مواد معدنی و فیبر دارد برای بیماران دیابتی مفید است. آنزیمهای موجود در قارچ به شکستهشدن قندها و نشاسته کمک میکنند. همچنین میتوانند روی کارکرد غدههای درونریز اثر بگذارند.
- وجود ویتامینهای آ، ب و ث از خواص قارچ است که موجب شده است آن را به یک آنتیبیوتیک تبدیل کند. ضمن این که آن را برای تقویت سیستم ایمنی هم مناسب میکند. آنتیاکسیدان ارگوتیونین در مقابل رادیکالهای آزاد از بدن محافظت به عمل میآورد.
خواص قارچ برای کاهش وزن
از خواص قارچ میتوان برای کمکردن وزن هم بهره برد. پایین آوردن چربی و کلسترول از ویژگیهایی هستند که برای کاهش وزن تأثیر دارند. در بیشتر رژیمهای غذایی لاغری به طور معمول پروتئین بالا، کربوهیدرات پایین و چربی کم گنجانده میشود. این خواص همگی در قارچ وجود دارند.
قارچ ۱ تا ۶ درصد پروتئین گیاهی دارد که بدن برای هضم آنها به زمان نیاز دارد و به همین دلیل احساس سیری در بدن ایجاد میکنند. بدن برای هضم آنها به سوختوساز بیشتری نیاز دارد که همه این مشخصات برای کاهش وزن مؤثر هستند.
مصرف قارچ بهتنهایی نمیتواند موجب تناسباندام شود. زیرا کاهش وزن و دستیافتن به وزن دلخواه با تغییر سبک زندگی دستیافتنی است. علاوه بر یک رژیم غذایی سالم و متنوع، تحرک و فعالیت بدنی نیز لازم است. در بهترین حالت استفاده از خواص قارچ و دیگر خوراکیها برای کاهش وزن کافی نیست. برای رسیدن به وزن مناسب باید از افراد متخصص کمک گرفته شود.
خواص قارچ برای پوست
از دیگر خواص قارچ مفیدبودن آن برای پوست است. قارچ دارای پلیساکارید است که پوست را هیدراته نگه میدارد. بهاینترتیب، رطوبت پوست حفظ میشود، ضمن این که سفتشدن آن موجب میشود که چینوچروک کمتری روی آن تشکیل شود. از فواید قارچ میتوان به داشتن پوست نرم و لطیف اشاره کرد.
قارچ دارای ویتامین دی است که وقتی به شکل موضعی روی آکنه استفاده شود، برای درمان آن مفید خواهد بود. از قارچ در محصولات آرایشی و بهداشتی مراقبت از پوست استفاده میکنند. برخی از قارچها دارای کوجیک اسید هستند که ماده روشنکننده پوست به شمار میرود. این اسید تولید ملانین در پوست را کم میکند و سلولهای جدید پوست را که پس از لایهبرداری سلولهای مرده به وجود آمدهاند روشن میکند. خواص قارچ موجب شده است که آن را بتوان جایگزین روشنکنندههای شیمیایی پوست کرد.
قارچ برای درمان اختلالهای پوستی که به علت التهاب و فعالیت بالای رادیکالهای آزاد ایجاد میشوند کارایی دارد. زیرا قارچ دارای آنتیاکسیدان و ترکیبهای ضدالتهابی است که برای پوست مفید هستند. عصاره گرفته شده از قارچ به طور معمول در محصولات پوستی و برای درمان مشکلاتی مثل اگزما، روزاسه و آکنه به کار برده میشود.
خواص قارچ برای موها
خواص قارچ آن را برای موها نیز مفید کرده است. موها مثل باقی بخشهای بدن به مواد مغذی نیاز دارند که قسمتی از آنها را میتوان در قارچ یافت. قارچ منبع خوبی از ویتامین دی، آنتیاکسیدان و مواد معدنی مثل سلنیوم و مس است که برای موها مفیدند. مس جذب آهن از مواد غذایی را ساده میکند و در تولید ملانین نیز نقش مهمی دارد. ملانین بر رنگ مو اثر میگذارد. مس و آهن هر دو برای سلامت موها لازم هستند.
مصرف قارچ به دلیل داشتن آهن که یکی از مواد لازم برای جلوگیری از ریزش موها است توصیه میشود. آهن مادهای ضروری است که در تشکیل سلولهای قرمز خون مؤثر است و میتواند سرعت رشد مو را بالا ببرد.
گفته شد که یکی از خواص قارچ داشتن سلنیوم است. سلنیوم موجود در قارچ در تقویت فولیکول مو به طور مستقیم اثرگذار است و یک آنتیاکسیدان قوی است که در مقابل آسیبهای رادیکالها آزاد میایستد و سیستم ایمنی را تقویت میکند. همچنین، این ماده مغذی به رشد موها کمک میکند و جلوی شورهزدن سر را میگیرد. ترکیبات سلنیومی این توان را دارند که جلوی رشد قارچی به اسم مالاسزیا که روی پوست سر به وجود میآید بگیرند. سلنیوم در ترکیب با روی از ریزش موها جلوگیری به عمل میآورد.
عوارض جانبی استفاده بیش از اندازه از قارچها
درست است که خواص قارچ بسیار زیاد است، اما نباید بیش از اندازه مصرف شود. مصرف زیاد قارچ عوارض جانبی زیر را به دنبال دارد:
- برخی از افراد پس از مصرف قارچ ممکن است احساس خستگی مفرط داشته باشند.
- مصرف زیاد قارچ در برخی از افراد میتواند موجب مشکلات معده و شکمدرد شود. در برخی نیز به اسهال، استفراغ و حالت تهوع منجر میشود.
- درست است که قارچها عامل تقویت دستگاه ایمنی هستند و برای پوست مفیدند، ولی در برخی افراد ممکن است با ایجاد بثورات و ناراحتی پوستی همراه باشند.
- در برخی افراد مصرف قارچ ابتدا موجب ایجاد احساس شادی میشود که بعد از آن خارش پوست اتفاق میافتد. حتی ممکن است افسردگی نیز به سراغ آنها بیاید.
- مصرف قارچ در برخی افراد موجب بروز اضطرابی خفیف میشود.
- ابتلا به سردرد و سرگیجه در برخی افراد از عوارض جانبی دیگر مصرف قارچ است.
