به دلایل زیادی روش درست کردن نان در خانه این روزها اهمیت زیادی پیدا کرده است. شاید نوعی بازگشت به گذشته باشد که روزبهروز بر تعداد کسانی که دوست دارند نان را خودشان در خانه تهیه کنند افزوده میشود. اگر یاد بگیریم که خودمان در خانه نان درست کنیم، از مزایای زیاد آن هم برخوردار میشویم. ضمن این که پیچیدن عطر نان میتواند برای اهالی خانه بسیار انرژیبخش باشد.
درست کردن نان در خانه هم ساده است و هم پیچیدگیهایی دارد که بدون توجه به آنها نان خوب و باکیفیتی نخواهیم داشت. البته کار بسیار لذتبخشی نیز هست، ولی برای داشتن یک نان نرم و خوشطعم لازم است که به نکتههای ظریفی دقت داشته باشید. اگر روش درست کردن نان در خانه را بیاموزید، دیگر نیاز نیست برای تهیه آن به نانوایی مراجعه کنید. در ادامه درباره تهیه نان در خانه اطلاعات بیشتری آورده شده است.
بیشتر بخوانید: خواص پودر مورینگا | معجزهای برای پوست و سلامتی
چه نوع نانی را میتوان در خانه تهیه کرد؟
برای یادگرفتن روش درست کردن نان در خانه ابتدا لازم است که نوع آن را مشخص کنید. به دلیل این که انواع نان در خانه و به شکلهای مختلف قابلتهیه هستند. برای پخت نان از ابزارهای مختلفی استفاده میشود. تنور و اجاقهای سنتی که در گذشته از آنها برای پخت نان استفاده میشد و فر و تجهیزات جدید دیگر که میتوان داخل آنها نان درست کرد. میتوان با مایهخمیر یا بدون آن برای پختن نان اقدام کرد. میتوان انواع نان سنتی و فانتزی را در خانه تهیه کرد.
- میتوان با کمی دقت و صبوری در فر نان بربری پخت.
- امکان تهیه نان لواش ساده در ماهیتابه وجود دارد.
- حتی میتوان نان تافتون را نیز بهسادگی در خانه تهیه کرد.
- امکان پخت نان تست و سوخاری هم در خانه وجود دارد.
- نان شیرمال و فطیر هم در خانه قابلتهیه هستند.
چند روش درست کردن نان در خانه
در روش درست کردن نان در خانه به این شکل نیازی به تنور، فر و هیچ تجهیزات و ابزارهای خاصی نیست. تنها چیزی که نیاز دارید که اجاقگاز، ماهیتابه و یک وردنه است.
طرز تهیه نان تافتون در خانه (با مخمر)
مواد لازم | |
آرد | 3 پیمانه |
آب (ولرم) | 100 گرم |
شیر (ولرم) | 2 پیمانه |
خمیر مایه | 10 گرم |
روغن | 80 گرم |
شکر | 1 قاشق غذاخوری |
نمک | 1 قاشق مرباخوری |
برای شروع باید دو پیمانه و نیم از آرد را داخل یک ظرف بریزید. خمیرمایه، شکر و نمک را به آرد اضافه کنید. مانند کارگران ساختمانی که وسط سیمان چاله درست میکنند، وسط آرد را به همان شکل باز کنید. آب، شیر و روغن را در این چاله وسط بریزید و با آرد مخلوط کنید. بعد آرد را از کنارهها بگیرید و با مواد مخلوط کنید. خمیر باید خوب ورز داده شود. درصورتیکه خمیر نرم باشد، نیم پیمانه باقیمانده آرد را به آن اضافه کنید تا یک خمیر نرم داشته باشید. خمیر نباید به دست بچسبد.
در این مرحله از روش درست کردن نان در خانه باید کمی به خمیرتان زمان استراحت بدهید. به طور معمول حدود یک ساعت برای این کار نیاز است. روی خمیر باید با پارچه پوشانده و در محیط گرمی گذاشته شود. برای گرفتن هوای خمیر در این میانه نیاز است که کمی خمیر ورز داده شود.
بعد از گذشت مدتزمان استراحت خمیر، تکههایی نسبتاً بزرگ از خمیر را جدا کنید. آن را روی جایی بگذارید که آرد پاشی شده است. خمیر را با وردنه صاف کنید تا قطر آن یک سانتیمتر بشود. بعد هم آن را به شکل دایره درآورید. زمان آن رسیده است که نان را در داخل ماهیتابه بگذارید. ماهیتابه باید نچسب و داغ باشد. نیازی به روغن نیست. وقتی مطمئن شدید که یکروی آن پخته است، کافی است نان را پشتورو کنید.

طرز تهیه نان تافتون در خانه (بدون مخمر)
این روش درست کردن نان در خانه برای ۸ تا ۱۰ عدد نان کافی است. نسبت مواد لازم در تهیه نان اهمیت زیادی دارد و در صورت اضافهکردن باید بهدقت این کار را انجام دهید.
مواد لازم | |
آرد | 300 گرم |
آب (ولرم) | 1 پیمانه |
نمک | 1 قاشق چایخوری |
ابتدا آرد را در یک ظرف بریزید و نمک را به آن اضافه کنید. آنها را با استفاده از دست یا همزن با هم ترکیب کنید. در مرحله بعد باید آب را به این ترکیب اضافه کنید. باید آنقدر آرد و آب را با هم ترکیب کنید که به یک خمیر نرم دست پیدا کنید. اگر حس کردید که خمیر خشک است کمی آب به آن بیفزایید و اگر نرم بود کمی آرد بزنید. ورز دادن خمیر با دست در این مرحله اهمیت زیادی دارد. وقتی خمیر دیگر به دست نچسبید، آماده است. در این مرحله نیاز است که دستکم نیم ساعت به خمیر زمان استراحت بدهید و یادتان نرود که روی خمیر را با یکپارچه بپوشانید.
وقتی خمیر در این مرحله از روش درست کردن نان در خانه حسابی ور آمد نوبت به پخت آن میرسد. تکهای از خمیر را روی سطحی که آرد پاشیدهاید بگذارید و آن را با وردنه صاف و گرد کنید. ماهیتابه نچسب را بردارید و روی گاز قرار دهید تا حسابی داغ شود. شعله اجاقگاز نباید خیلی زیاد باشد. اگر آرد به خمیر چسبیده است آن را پاک کنید و خمیر را داخل ماهیتابه داغ بگذارید. باید حواستان به نان باشد که نسوزد و بهموقع آن را برگردانید تا روی دیگرش نیز بپزد.
طرز تهیه نان لواش در خانه (بدون مخمر)
این روش درست کردن نان در خانه برای نان لواش است.
مواد لازم | |
آرد | یک پیمانه |
روغن | 3 قاشق غذاخوری |
آب (ولرم) | به مقدار کافی |
نمک | 1 قاشق چایخوری |
ابتدا مانند دو روش دیگر لازم است که آرد را با نمک ترکیب کنید. وقتی خوب ترکیب شدند، دو قاشق روغن به آن اضافه کنید. کمکم آب را اضافه کنید و با دست به هم بزنید تا آرد حالت خمیری پیدا کند. وقتی خمیر یکدست و صاف شد، روی ظرف را بپوشانید و دستکم ۱۵ دقیقه به آن وقت استراحت بدهید.
در این روش درست کردن نان در خانه بعد از استراحت دادن به خمیر گلولههایی را در اندازه مناسب از آن جدا کنید و در درون یک ظرف بگذارید. برای این که خمیر به دستتان نچسبد به آن آرد بزنید. در مرحله بعدی نوبت به صافکردن خمیرها با استفاده از وردنه روی یک سطح آرد پاشیده شده میرسد. اگر خمیر به وردنه میچسبد به آرد بیشتری نیاز دارد.
در مرحله بعد نوبت به روشنکردن شعله اجاقگاز است. لازم است که دو شعله را روشن کنید؛ روی یکی ماهیتابه بگذارید و روی دیگری توری فلزی. وقتی هر دو خوب گرم شدند، نان را داخل ماهیتابه بگذارید. یک طرف آن که بهاندازه کافی حرارت دید، خمیر را برگردانید. بعد مدتزمان کوتاهی نان را روی توری فلزی بگذارید تا پف کند.
تفاوت مخمر با جوششیرین
در هر روش درست کردن نان در خانه استفادهکردن یا نکردن از مخمر اهمیت زیادی دارد. البته در نانواییها بیشتر از جوششیرین بهعنوان مخمر مصرف میشود که کار درستی نیست. مخمر در واقع نوعی قارچ تکسلولی است که با شیوه جوانهزدن و الحاق تکثیر میشود و با هاگ تولیدمثل میکند. جوششیرین یک ترکیب شیمیایی از سدیم هیدروژن بیکربنات با سدیم بیکربنات است. کاربرد مخمر یا جوششیرین برای حجم دادن به انواع خمیر است.
جوششیرین واکنشهای شیمیایی خمیر را محدود میکند و بر عکس خمیرمایه این واکنشها را توسعه میدهد. یکی از مضرات استفاده از جوششیرین در طولانیمدت ایجاد مشکلات گوارشی برای مصرفکنندهها است. مخمر یا خمیرمایه دارای انواع گوناگونی است که برای پخت هر نوع نان از انواع مناسب آن باید استفاده شود.

نکتههایی برای روش درست کردن نان در خانه
روش درست کردن نان در خانه برای هر کسی میتواند به یک شکل باشد. اما هر کسی هر روشی را پیش گرفت، خوب است که به نکات زیر برای پخت نان دقت کند:
- استفاده از مواد اولیه باکیفیت در پخت نان اهمیت زیادی دارد و در ارزش غذایی آن مؤثر است.
- خمیرمایه درست و تازه را برای نان خود انتخاب کنید. برای نان خانگی به طور معمول از خمیرمایه خشک فوری استفاده میشود.
- یکی از مواد اولیه مهم پخت نان آرد است که مرغوبیت آن از اهمیت بسیاری برخوردار است.
- از آرد کیک و شیرینی برای پخت نان در خانه استفاده نکنید. میزان گلوتن و پروتئین آنها با هم متفاوت است. آرد نانوایی گزینه مناسبی است.
- برای این که خمیر به دستان شما نچسبد، میتوانید آنها را با آب خیس کنید.
- اندازه مواد اولیه در پخت نان نیز بسیار مهم است و برای وزنکشی بهتر است از ترازو استفاده کنید.
- در هر روش درست کردن نان در خانه به دمای آب توجه کنید.
- شیر و آب را باید کمکم به آرد اضافه کنید.
- نان بدون نمک نمیشود و علاوه بر مزهای که به آن میدهد در شکلگرفتن و پفکردن آن نیز تأثیر دارد.
- نمک را نباید به خمیرمایه اضافه کرد و باید همان ابتدا با آرد ترکیب کرد.
- اضافهکردن روغن به خمیر نان آن را ترد میکند.
- وجود مقداری شکر به فعالشدن خمیرمایه نان کمک میکند.
- بهجای وردنه میتوانید از یک بطری شیشهای استفاده کنید.
- اگر در حین پخت نان آرد به کف ماهیتابه چسبید، بهتر است ظرف خود را عوض کنید.