فهرست

• ویروس چیست؟
• ویروس آنفولانزا
• راه‌های ابتلا به بیماری آنفولانزا
• علائم شایع بیماری آنفولانزا
• درمان بیماری آنفولانزا
• داروی بیماری آنفولانزا
• ایمنی بدن در برابر بیماری آنفولانزا

پیش از آن که درباره بیماری آنفولانزا صحبت کنیم بهتر است ابتدا درباره مفهوم ویروس اطلاعات بیشتری کسب کنیم.

ویروس چیست؟

به‌طورکلی به تمام عوامل بیماری زایی که توسط میکروسکوپ دیده می‌شوند و با چشم غیر مصلح دیده نمی‌شوند میکروب می‌گوییم. ویروس‌ها پلی میان دنیای زنده و غیر زنده هستند. دستهٔ بزرگی از میکروب‌ها را ویروس‌ها تشکیل می‌دهند. ویروس‌ها موجوداتی هستند که همانند موجودات زنده توانایی تکثیر دارند اما حرکتی از خودشان ندارند و غذایی نمی‌خورند. بنابراین آن‌ها مرز بین دنیای زنده و غیر زنده محسوب می‌شوند. دستهٔ دیگر میکروب‌ها باکتری‌ها هستند. باکتری‌ها موجوداتی کاملا زنده‌اند که توانایی تکثیر حرکت و تغذیه دارند و در صورت نبود غذای مناسبشان می‌میرند اما ویروس‌ها موقتا غیرفعال و درصورت شرایط مناسب مجددا فعال می‌شوند.

اکنون که ویروس‌ها را بهتر شناختیم و تفاوت آن‌ها را با باکتری‌ها دانستیم، می‌توانیم ویروس آنفولانزا را معرفی کنیم.
ویروس‌ها را از نظر شباهت ساختاری و ویژگی‌های بیماری‌زاییشان به دسته‌های متفاوتی تبدیل کرده‌اند. بطور مثال گروه رینوویروس‌ها، ویروس‌هایی هستند که بیماری تنفسی ساده یا همان سرماخوردگی ساده را ایجاد می‌کنند. دستهٔ ویروس آنفولانزا گروهی از ویروس‌ها هستند که بیماری آنفولانزا را ایجاد می‌کنند. دسته دیگر کرونا نام دارد و …‌

ویروس آنفولانزا

ویروس‌های این دسته نیز به گروه‌های متفاوت تبدیل می‌شوند. آنفولانزا گروه A شدیدترین نوع آنفولانزا را ایجاد می‌کند که در افراد ضعیف و میانسال و یا با بیماری‌های زمینه‌ای میتواند کشنده باشد.

راه‌های ابتلا به بیماری آنفولانزا

ویروس آنفولانزا ویروس تنفسی می‌باشد یعنی از راه تنفس هوای آلوده به ویروس به فرد منتقل می‌شود. البته فاکتور‌های متفاوتی از جمله ایمنی بدن فرد و تعداد ویروس لازم برای شروع بیماری و مدت زمان مواجهه فرد می‌تواند در ابتلا موثر باشد. بنابراین برای پیشگیری از آنفولانزا زدن ماسک در محیط آلوده و تهویه مناسب هوا مخصوصا در فصل سرما بسیار مهم می‌باشد.

در فصل سرما اغلب پنجره‌های خودرو و اتاق‌ها بسته می‌باشد. هوا در اتاق بدون تهویه حبس می‌شود و ویروس‌ها تجمع پیدا می‌کنند و باعث بیماری می‌شوند. بهتر است در محل‌های شلوغ و پر رفت و آمد حداقل یک تهویه مناسب برقرار شود تا از بیماری جلوگیری شود.
گاها تیپ‌هایی از ویروس‌های تنفسی شناخته می‌شوند که می‌توانند بصورت گوارشی فرد را مبتلا کنند.
در صورتی که ویروس گوارشی علائم تنفسی مانند عطسه و سرفه و آبریزش بینی نداشته باشد تنها راه ابتلای آن دهانی و گوارشی است و برای پیشگیری از آن شستشوی دست‌ها و رعایت بهداشت غذایی کافیست.

علائم شایع بیماری آنفولانزا

علایم شایع این بیماری می‌تواند تب‌های بالا و مقاوم، بدن‌درد، ضعف و بی‌حالی، سردرد، سرفه و گلودرد باشد و تمام علائم دیگر که سرماخوردگی دارد می‌تواند در آنفولانزا مشاهده شود اما تب و بدن‌درد و سردرد جزء علائم شایع آنفولانزا هستند‌‌.

درمان بیماری آنفولانزا

برای درمان بیماری های باکتری، آنتی بیوتیک‌ها استفاده می‌شود اما برخلاف تصورمان آنتی بیوتیک‌ها بر روی ویروس‌ها تاثیری ندارند.
بسیاری از افراد در مراجعه به پزشک تصور می‌کنند که تنها راه درمان بیماری آنفولانزا که چند روزیست آن‌هارا از کار و زندگی انداخته آمپول پنی سیلین و یا سرم و یا آنتی بیوتیک قوی می‌باشد‌. اما آنتی بیوتیک‌ها نه تنها تاثیری روی بیماری ویروسی ندارند بلکه با افزایش مقاومت آنتی بیوتیکی، تاثیر منفی بر روند درمان می‌گذارند.

درمان بیماری ویروسی، کنترل علائم آن است و کلید اصلی درمان مقاومت طبیعی خود بدن فرد بر علیه ویروس است.
علائم مانند تب حتما باید با داروی مناسب و دوز مناسب تجویزی توسط پزشک کنترل شود.
علائم مانند بدن‌درد باید به‌کمک مسکن‌های مناسب و با دوز مناسب کنترل شوند.
علایم آبریزش بینی با اسپری‌های بینی کنترل می‌شوند.
خواب و استراحت کافی به روند بهبودی کمک بسیاری می‌کند.

مصرف مناسب مایعات به ایمنی بدن و مخصوصا در تب کمک بسیاری به بهبودی می‌کنند.
اما برخی بیماران که ایمنی پایین‌تری دارند به داروی ضد ویروس احتیاج دارند. اغلب این بیماران به چند روزی بستری نیاز دارند و داروی مخصوص ویروس برای آن‌ها شروع می‌شود که به بهبودی آن‌ها کمک می‌کند.

داروی بیماری آنفولانزا

امروزه داروهای بسیاری برای ویروس‌ها شناسایی شده است که درشرایط خاص و بیماری‌های خاص می‌تواند موثر باشد از جمله رمدسیویر .

برای کنترل بهتر بیماری آنفولانزا و جلوگیری از بروز علائم خطرناک مراجعه زودهنگام به پزشک می‌تواند کمک بسیاری کند.

ایمنی بدن در برابر بیماری آنفولانزا

ژن‌های ویروس آنفولانزا به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به‌راحتی دچار تغییر آنتی ژنی می‌شوند. تغییر آنتی ژنی به این معناست که ویروس دائما درحال تغییر شکل ظاهری خود می‌باشد و بدن انسان به‌دلیل تغییر ظاهر ویروس، ویروس را به‌راحتی شناسایی نمی‌کند و توان ایمنی دائم در برابر ویروس را ندارد.

ایمنی به کمک واکسن

گاها تصور می‌کنیم واکسن آنفولانزا به این معناست که فرد به بیماری آنفولانزا مبتلا نمی‌شود اما این تصور کاملا اشتباه است‌. ویروس آنفولانزا تیپ‌های متفاوتی دارد و واکسن آنفولانزا توان ایمنی‌زایی در برابر همهٔ تیپ‌ها را ندارد اما هرسال قبل از شروع فصل اپیدمی آنفولانزا، تیپ‌های رایج آن سال پیش‌بینی می‌شود و برای آن تیپ‌ها واکسن طراحی می‌شود. پس واکسن آنفولانزا تنها تیپ‌های خاصی از ویروس آنفولانزا را پوشش می‌دهد و پس از واکسن ممکن است به ویروس مبتلا شویم اما به‌دلیل ایمنی قبلی بدن، بیماری اغلب ضعیف‌تر بروز می‌کند.

اپیدمی بیماری آنفولانزا

آنفولانزا اغلب در فصل سرما بروز می‌کند. اغلب اوایل زمستان همه‌گیری بیماری آنفولانزا شروع می‌شود و ۴ تا ۵ هفته طول می‌کشد. هنگامی‌که مرگ و میر آنفولانزا بیش از حد پیش‌بینی شده باشد، اپیدمی آنفولانزا رخ داده است. بیماری آنفولانزا تاثیر خود را بر جامعه از طریق افزایش مراجعه موارد مشکوک به پزشک و اورژانس، افزایش موارد بستری بیماری‌های خاص قلبی و عروقی و افراد مسن به‌دلیل آنفولانزا و افزایش غیبت از مدرسه و محل کار به‌دلیل آنفولانزا نشان می‌دهد.

ویروس آنفولانزای پرنده‌ای و خوکی

گونه‌هایی از ویروس آنفولانزا وجود دارند که تنها پرندگان را بیمار می‌کند. این ویروس‌ها می‌توانند در مجاری تنفسی خوک تجمع پیدا کنند. مجاری تنفسی خوک مانند یک مخلوط‌کن عمل می‌کند و ژن‌های ویروسی حاصل از پرنده و انسان را به‌صورت جدیدی ترکیب می‌نماید و بدین صورت امکان انتقال ویروس آنفولانزای پرنده‌ای به انسان فراهم می‌شود.