یکی از ویروس‌هایی که به‌دلیل پاندمی اخیر میان مردم، بسیار شناخته شده است ویروس کرونا می‌باشد. ویروس کرونا یک دسته بزرگ از ویروس‌هاست که بیماری‌های متفاوتی ایجاد می‌کند. گونه‌ای از ویروس کرونا بنام covid 19 اخیرا پاندمی (بیماری که در سطح جهان شایع شده است) ایجاد کرده بود و نگرانی‌های زیادی درباره ریشه‌کنی ویروس کرونا وجود داشت. تعداد زیادی از ویروس کرونا باعث بیماری حیوانات می‌شوند.
یک اپیدمی بزرگ از ویروس کرونا در سال۲۰۰۲ تا سال ۲۰۰۳ بیش از ۸۰۰۰ نفر را مبتلا کرد و مرگ و میر ۱۰ درصدی داشت.
سارس گونه‌ای از ویروس کرونا است. سارس شکل شدیدی از درگیری ریه را ایجاد می‌کند (پنومونی). سرفه و تنگی نفس در بیماران مبتلا به سارس بسیار دیده می‌شد اما برخلاف اکثر درگیری‌های ریوی ویروسی، ویروس سارس علائم درگیری مجاری تنفسی فوقانی از جمله آبریزش بینی را ایجاد نمی‌کرد. در این بیماران اسهال هم دیده می‌شود.
نوع دیگری از ویروس کرونا به نام MERS در سال ۲۰۱۲ شناسایی شد که میان انسان و حیوان مشترک بود و با مرگ و میر ۳۵ درصدی همراه بود. این ویروس نخستین بار از خفاش‌ها جدا شد و از طریق تماس انسان با شتر تک کوهانه به انسان منتقل شد.
ویروس کرونا که اخیرا پاندمی ایجاد کرده است در ایران با ۸ موج، بیش از هفت میلیون ابتلا و ۱۴۴ هزار نفر مرگ و میر داشته است.
پس از گذشت بیش از صد سال از پاندمی کرونای اسپانیایی ویروس کرونا پاندمی ایجاد کرد.
راه انتقال کووید ۱۹ (ویروس کرونا) به انسان
این ویروس اغلب بیماری تنفسی ایجاد می‌کرد، راه اصلی انتقال آن به انسان دستگاه تنفسی و ذرات هوای آلوده به ویروس است که از طریق دهان و بینی به بدن انسان منتقل می‌شود. گونه‌های گوارشی ویروس نیز مشاهده شدند که راه انتقال آن غذای آلوده به ویروس بود.
برای شروع بیماری‌زایی ویروس به تعداد خاصی از ویروس و تکثیر آن در بدن نیاز بود بنابراین رسیدن ویروس به یک عدد مشخص باعث بیماری می‌شد که ایمنی هربدن فاکتور مهمی در بیماری‌زایی ویروس بود.
پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا
جهت پیشگیری از ویروس کرونا به‌دلیل انتقال سریع آن و انتقال در دوره بی‌علامتی، مدتی زدن ماسک در مکان‌های عمومی اجبار بود زیرا راه اصلی انتقال بیماری از طریق تنفس و دهان بود. به‌دلیل کوچک بودن ذرات ویروس بهترین ماسک در محل‌های پرخطر ماسک N95 و یا سه لایه ماسک ساده بود. توصیه به شستشوی مکرر دست‌ها به کاهش ابتلا به کووید کمک بسیاری می‌کند.
اما پس از مدتی به‌دلیل مطالعات دانشمندان خوشبختانه واکسن کرونا کشف شد و پس از واکسیناسیون گسترده پاندمی کرونا پایان یافت. درصورت ابتلا پس از واکسن بیماری به‌شدت خفیف می‌باشد و یا فرد اصلا مبتلا نمی‌شود. واکسن‌ها گونهٔ ضعیف شده یا کشته شده یا قسمتی از میکروب هستند که بدن انسان را وادار به تولید آنتی بادی بر علیه آن میکروب می‌کنند و این‌گونه بدن را دربرابر بیماری ایمن می‌سازند. دو دوز واکسن کرونا برای افراد معمولی جامعه که شغل پرخطر(کادر درمان) ندارند توصیه می‌شود.
علائم بیماری کرونا
علائم شایع بیماری کرونا علائم تنفسی از جمله سرفه خشک و آبریزش بینی، علائم جنرال مانند تب و بدن درد و علائمی مانند کاهش قدرت بویایی می‌باشد.
تب و بدن درد علائم مشترک میان آنفولانزا و کرونا است که راه اصلی تشخیص قطعی نوع ویروس، PCR می‌باشد و در غیر این صورت ممکن است تظاهرات کووید و آنفولانزا کاملا مشابه یکدیگر باشند.
کووید می‌تواند علائم گوارشی مانند تهوع، استفراغ و اسهال و یا هر دو علائم تنفسی و گوارشی را داشته باشد.
درمان بیماری کرونا
درمان اصلی بیماری کرونا، مانند اکثر ویروس‌ها به‌جز در شرایط خاص، افراد خاص و بیماری‌های خاص، درمان علامتی می‌باشد به این معنی که برای مثال درصورت تب از داروی ضد تب و در صورت بدن درد از مسکن‌ها و درصورت آبریزش بینی از اسپری بینی استفاده شود.
اما درگیری ریوی (پنومونی) در بیماران می‌توانست عواقب بدی داشته باشد و به‌شدت کشنده باشد. بنابراین در صورت مشاهده درگیری ریوی که به‌کمک عکس ساده قفسه سینه شناسایی می‌شد، بهتر بود بیمار بستری شود و یا داروی ضدویروس برای او شروع شود. افرادی که از نظر ایمنی ضعیف‌تر بودند اغلب برای پیشگیری از مرگ و میر و نوع شدید بیماری، بستری می‌شدند و تحت مراقبت و داروی بیمارستانی و تزریقی قرار می‌گرفتند.
آنتی بیوتیک‌ها اغلب کاربردی در بیماری‌های ویروس ندارند اما در مطالعاتی مشاهده شد که در بیماری کووید درمان آنتی بیوتیکی می‌تواند در پیشگیری از درگیری ریوی کمک کننده باشد.
گاها در بیمارانی که دچار درگیری ریوی می شوند، مشاهده شد که باکتری‌ها درکنار ویروس در ریه تکثیر شده‌اند و بیماری را شدیدتر کرده‌اند پس در ادامه درمان گاهی نیاز به شروع درمان آنتی بیوتیکی درکنار درمان ضدویروسی بود.
در گروه‌های پرخطر مانند کودکان زیر ۲ سال، بزرگسالان بالای ۶۵ سال، افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن، افراد با ایمنی سرکوب شده، زنان باردار واکسیناسیون واجب است و در صورت ابتلا اغلب نیاز به داروی ضدویروسی است.
داروهای ضدویروسی که در بیماری کووید و بیماری‌های ویروسی تنفسی شدید مانند آنفولانزا کاربرد دارند، مهارگرهای نورامینیداز نامیده می‌شوند. ازجمله این داروها اسلتامیویر خوراکی، اسپری بینی زانا میویر و پرامیویر و زانامیویر تزریقی می‌باشد که با دستور پزشک و در شرایط خاص تجویز می‌شوند.
اسلتامیویر که بطور شایع استفاده می‌شود عوارض گوارشی شایعی مانند تهوع دارد. مدت درمان بااسلتامیویر و زانامیویر اغلب ۵ روز با دوز دوبار در روز می‌باشد. اسلتامیویر برای زنان باردار منع ندارد و در کودکان بالای یکسال قابل استفاده می‌باشد.
