اگر از مشکلات گوارشی مثل اسهال، سوزش معده یا سوءهاضمه رنج میبرید، داروی بیسموت ساب سالیسیلات میتواند بهترین راهحل برای شما باشد. این دارو با خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی خود، به سرعت علائم آزاردهنده را کاهش داده و به سلامت دستگاه گوارش کمک میکند. فرقی نمیکند مشکل شما ناشی از تغذیه نادرست، استرس یا عفونت باشد؛ بیسموت ساب سالیسیلات همراه مطمئن شما برای یک معده آرام و سالم است. در ادامه با فواید و نحوه مصرف این داروی مؤثر بیشتر آشنا میشوید.
بیشتر بخوانید: آیا داروی کپسول کلسیتریول را میشناسید؟
داروی بیسموت ساب سالیسیلات در یک نگاه
در این جدول، اطلاعات ضروری و کلی درباره بیسموت ساب سالیسیلات شامل مواردی مانند کاربرد، نحوه مصرف، عوارض و موارد احتیاطی آورده شده است.
نام دارو | Bismuth Subsalicylate |
شکل دارویی | قرص جویدنی، سوسپانسیون مایع |
موارد مصرف | درمان اسهال، سوءهاضمه، تهوع، زخم معده، رفلاکس معده |
دوز معمول | بسته به شدت و علائم و فرم دارویی متفاوت است |
مکانیسم اثر | ضدالتهاب، آنتیباکتریال، کاهش ترشح اسید معده |
عوارض جانبی | سیاه شدن زبان و مدفوع، یبوست، واکنش آلرژیک |
موارد منع مصرف | حساسیت به سالیسیلاتها، بیماران دارای مشکلات کلیوی یا زخم شدید |
تداخلات دارویی | داروهای ضدانعقاد خون، سایر سالیسیلاتها (مثل آسپرین) |
نکات مهم | مصرف زیاد ممکن است منجر به مسمومیت با سالیسیلات شود، برای کودکان زیر 12 سال با احتیاط مصرف شود |
پیشینه بیسموت ساب سالیسیلات
بیسموت ساب سالیسیلات یک داروی ضد اسید و ضد اسهال است. این دارو با خواص آنتیباکتریالی و محافظ خود شناخته میشود. بیسموت ساب سالیسیلات یک نمک نامحلول از اسید سالیسیلیک است که به کاتیون سه ظرفیتی بیسموت متصل است. هر مولکول بیسموت ساب سالیسیلات حاوی ۵۸٪ بیسموت و ۴۲٪ سالیسیلات است. بیسموت ساب سالیسیلات بیش از ۱۰۰ سال است که مورد استفاده قرار میگیرد؛ این دارو در سال ۱۹۰۱ برای اولین بار برای استفاده بهداشتی و بهمنظور مقابله با عفونت وبا توسعه داده شده بود.
داروی بیسموت ساب سالیسیلات برای اولین بار در سال ۱۹۳۹ توسط FDA تایید شد و اکنون عمدتاً برای تسکین تهوع، اسهال و ناراحتیهای گوارشی استفاده میشود. این ماده فعال در پپتو-بیسمول، یک داروی رایج بدون نسخه که برای درمان موقت ناراحتیهای معده و دستگاه گوارش استفاده میشود، یافت میشود.
داروی بیسموت ساب سالیسیلات همچنین یکی از اجزای درمان هلیداک است (ترکیب بیسموت ساب سالیسیلات، مترونیدازول و تتراسایکلین)، که یک رژیم درمانی برای از بین بردن هلیکوباکتر پیلوری و درمان بیماران مبتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری و بیماری زخم دوازدهه است.

مکانیسم اثر
مکانیسم دقیق بیسموت ساب سالیسیلات هنوز بهطور کامل درک نشده است، اما این دارو یک ترکیب نامحلول است که از اسید سالیسیلیک و بیسموت سهظرفیتی تشکیل شده است. پس از مصرف خوراکی، بیسموت ساب سالیسیلات در معده هیدرولیز شده و به بیسموت اکسید کلراید و اسید سالیسیلیک تبدیل میشود. بیسموت اکسید کلراید به میزان کمی در خون جذب میشود، در حالی که اسید سالیسیلیک تقریباً بهطور کامل جذب میشود.
بیسموت با آنیونها و ترکیبات مختلف مانند اسید هیدروکلریک، بی کربنات، فسفات، و هیدروژن سولفید در دستگاه گوارش تعامل دارد و نمکهای بیسموت نظیر بیسموت اکسید کلراید، بیسموت سبکربنات، بیسموت فسفات و بیسموت سولفید را تشکیل میدهد. این نمکهای بیسموت دارای فعالیت باکتریکشی و آنتیمیکروبیال هستند که عمدتاً با جلوگیری از اتصال و رشد باکتریها بر روی سلولهای مخاطی معده عمل میکنند. این دارو هیچ تاثیری بر فلور طبیعی روده ندارد.
بیسموت ساب سالیسیلات با جلوگیری از اتصال باکتریها به سلولهای مخاطی، ترشح رودهای و از دست دادن مایعات را متوقف میکند، بازجذب مایعات و الکترولیتها را تقویت میکند، التهاب گوارشی را کاهش میدهد و به بهبود زخمهای موجود در معده کمک میکند.
اسید سالیسیلیک که از بیسموت ساب سالیسیلات آزاد میشود، با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز و محدود کردن تشکیل پروستاگلاندین، یک میانجی التهابی، به اثرات ضد التهابی نمکهای بیسموت افزوده میشود.
داروی بیسموت ساب سالیسیلات دارای فعالیت محافظتی سلولی (سیتوپروتکتیو) و آرامبخشی (دملسنت) است که آن را به یک داروی موثر در درمان بیماری زخم معده تبدیل میکند. این دارو همچنین چسبندگی هلیکوباکتر پیلوری به سلولهای اپیتلیال معده را مسدود کرده و فعالیتهای آنزیمی این باکتری نظیر فسفولیپاز، پروتئاز، و اورهآز را مهار میکند.
داروی بیسموت ساب سالیسیلات چه کاربردی دارد؟
این دارو برای درمان ناراحتیهای گهگاهی معده، سوزش سر دل و حالت تهوع استفاده میشود. همچنین برای درمان اسهال و پیشگیری از اسهال مسافرتی به کار میرود. بیسموت ساب سالیسیلات با کند کردن رشد باکتریهایی که ممکن است باعث اسهال شوند، اثر خود را میگذارد.
داروی بیسموت ساب سالیسیلات نباید برای خوددرمانی اسهال در صورتی که همراه با تب، خون یا مخاط در مدفوع باشد، استفاده شود؛ زیرا این علائم ممکن است نشانه یک بیماری جدی باشند. در چنین شرایطی، برای معاینه و درمان مناسب، فوراً با پزشک خود مشورت کنید.
این دارو همچنین تحت نظر پزشک و همراه با سایر داروها برای درمان زخم معده ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری استفاده میشود. از این دارو برای خوددرمانی زخم معده استفاده نکنید. بیسموت ساب سالیسیلات نوعی سالیسیلات است و سالیسیلاتها میتوانند در بیماران مبتلا به زخم معده، در صورت مصرف به تنهایی، باعث مشکلات جدی خونریزی شوند. همیشه برچسب ترکیبات دارو را بررسی کنید. همچنین، محصولاتی با نامهای مشابه ممکن است حاوی ترکیبات متفاوتی باشند که برای مصارف مختلفی طراحی شدهاند. مصرف محصول نادرست میتواند به شما آسیب برساند.
اطلاعاتی که پزشک باید قبل از تجویز دارو بداند
پزشک باید از هر یک از شرایط زیر باخبر باشد:
- مشکلات خونریزی
- تب
- بیماری کلیوی
- بیماری کبدی
- واکسیناسیون اخیر با واکسن آبله مرغان
- اگر اخیرا مبتلا به بیماری ویروسی شدهاید، مانند آنفولانزا یا آبله مرغان
- زخم معده
- واکنش غیرمعمول یا آلرژیک به بیسموت ساب سالیسیلات، آسپرین، سایر سالیسیلاتها یا داروهای دیگر، غذاها، رنگها یا نگهدارندهها
- باردار هستید یا در حال تلاش برای بارداری
- در حال شیردهی هستید
نحوه مصرف داروی بیسموت ساب سالیسیلات
داروی بیسموت ساب سالیسیلات را به صورت خوراکی و طبق دستورالعملهای موجود در بستهبندی محصول یا طبق تجویز پزشک مصرف کنید. دوز تعیین شده دارو براساس سن، بیماری و نوع درمان شما است. دوز خود را افزایش ندهید و این دارو را بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. برندها و فرمهای مختلفی از بیسموت ساب سالیسیلات در دسترس است. دستورالعملهای دوز را با دقت مطالعه کنید، زیرا دستورات دوز ممکن است بین محصولات مختلف متفاوت باشد.
اگر از فرم جویدنی استفاده میکنید، هر قرص را به خوبی بجوید و سپس ببلعید. اگر از فرم مایع دارو استفاده میکنید، قبل از هر دوز، بطری را خوب تکان دهید. دوز را با دقت با استفاده از ابزار اندازهگیری مخصوص اندازهگیری کنید. از قاشق غذاخوری استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز صحیح را دریافت نکنید.
این دارو ممکن است با داروهای دیگر (مانند آنتیبیوتیکهای تتراسایکلین، کلروکین) تداخل داشته باشد و باعث شود که آن داروها به طور کامل توسط بدن جذب نشوند. با پزشک مشورت کنید تا بدانید چگونه داروهای خود را تنظیم کنید تا از این مشکل جلوگیری کنید.
اگر پزشک شما دستور داده است که این دارو را روزانه استفاده کنید، آن را به طور منظم مصرف کنید تا بیشترین سود را از آن ببرید. این دارو را در همان ساعتهای مشخص هر روز مصرف کنید.
تداخلات دارویی
لیست زیر شامل مواردی است که با این دارو تداخل دارند:
- داروی متوترکسات
- آسپرین و داروهای مشابه آسپرین
- داروهای دیابت
- داروهای درمان نقرس
- داروهای ضدانعقاد خون مانند وارفارین (داروهای پیشگیری یا درمان لختههای خونی)
این لیست ممکن است شامل همه تداخلهای دارویی با داروی بیسموت ساب سالیسیلات نباشد. لیستی از تمام داروها، گیاهان دارویی، داروهای بدون نسخه یا مکملهای غذایی که مصرف میکنید را به پزشک خود ارائه دهید. اگر سیگار میکشید، الکل مصرف میکنید یا از مواد مخدر غیرقانونی استفاده میکنید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا برخی از این موارد ممکن است با داروی شما تداخل داشته باشند.

مراقبتهای لازم در هنگام مصرف داروی بیسموت ساب سالیسیلات
چنانچه پس از مصرف دارو به بهبود کامل نرسیدید یا شدت بیماری در شما بیشتر شد، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. بدون مشورت با پزشک، اسهال را بیش از ۲ روز درمان نکنید. اگر دچار تب، حالت تهوع یا استفراغ شدید، در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید، زیرا این علائم ممکن است نشانه یک بیماری جدیتر باشند. برای جلوگیری از کمآبی بدن ناشی از اسهال، مقدار زیادی مایعات بنوشید.
عوارض جانبی داروی بیسموت ساب سالیسیلات
عوارض جانبی این دارو نادر هستند. شایعترین عوارض جانبی شامل تیره شدن مدفوع و/یا زبان است. این اثرات بیضرر هستند و زمانی که دارو را قطع کنید، از بین میروند.
استفراغ یا اسهال مداوم میتواند منجر به کم آبی بدن شود. اگر هر کدام از علائم کم آبی بدن مانند کاهش غیرمعمول ادرار، خشکی غیرمعمول دهان/تشنگی، ضربان قلب سریع یا سرگیجه/سبکی سر را مشاهده کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
همچنین اگر علائمی مانند: زنگ زدن گوش، از دست دادن شنوایی، داشتید بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
داروی بیسموت ساب سالیسیلات به ندرت میتواند باعث خونریزی جدی (و در موارد نادر مرگبار) از معده یا رودهها شود. اگر هر یک از عوارض جانبی نادر اما جدی زیر را مشاهده کردید، مصرف دارو را متوقف کرده و بلافاصله با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید:
- درد معده/شکم که برطرف نمیشود
- استفراغ قهوهای رنگ
- مدفوع سیاه/چسبناک/خونی
اگر پزشک شما دستور داده است که از داروی بیسموت ساب سالیسیلات استفاده کنید، به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده است که مزایای آن برای شما بیشتر از خطرات احتمالی عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده میکنند، عوارض جانبی جدی ندارند.
شرایط نگهداری دارو
دور از دسترس کودکان نگه دارید. در مکانی خشک و خنک با دمای بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد نگهداری شود. آن را در فریزر قرار ندهید. پس از تاریخ انقضا، داروی باقیمانده را دور بیندازید.
کلام آخر
در این مطلب به بررسی دقیق داروی بیسموت ساب سالیسیلات پرداختیم. بیسموت ساب سالیسیلات یک داروی موثر برای درمان مشکلات گوارشی مانند اسهال، سوزش معده و تهوع است. این دارو با خواص ضدالتهابی و آنتیباکتریال خود به کاهش علائم گوارشی کمک کرده و به سلامت معده و دستگاه گوارش کمک میکند.
با وجود عوارض جانبی نادر، مصرف این دارو تحت نظر پزشک میتواند به سرعت به بهبود علائم کمک کند و برای بسیاری از افراد مفید باشد. مصرف درست و مطابق دستورالعملها، به همراه مشورت با پزشک، از بروز مشکلات جدی جلوگیری خواهد کرد. مجله سلامتی نبض، مرجعی معتبر برای دریافت اطلاعات مفید و بهروز در زمینه سلامت است. برای اطلاع درباره سایر داروها نیز میتوانید به این سایت مراجعه فرمایید.