خواص خربزه تلخ کم نیست. خربزه تلخ همان طور که از نامش پیداست، بسیار تلخ است و هر چه رسیده‌تر شود، مزه آن تلخ‌تر می‌شود. اما این مسئله موجب نشده است که به طور خوراکی مورد استفاده قرار نگیرد. این میوه از خانواده کدو است و ظاهر خاصی دارد و نه تنها به شکل تازه و آبمیوه نیز مصرف می‌شود، از آن برای درست کردن غذا نیز استفاده می‌کنند.

خربزه تلخ حاوی مواد معدنی است که برای بدن بسیار مفید هستند. سال‌های بسیاری است که مصرف خربزه تلخ برای درمان برخی بیماری‌ها و التیام زخم‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این میوه دارای آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد ضد میکروبی است که به تقویت متابولیسم بدن کمک می‌کنند. در ادامه درباره خواص خربزه تلخ اطلاعات بیشتری را برای شما آورده‌ایم. باید توجه داشته باشید که برای مصرف خربزه تلخ با هدف درمانی حتماً باید با پزشکان و افراد متخصص مشورت کنید.

بیشتر بخوانید: نوشیدنی‌های طبیعی برای تابستان | شربت‌های تابستانی

خربزه تلخ چیست؟

قبل از اینکه درباره خواص خربزه تلخ چیزی بدانید، شاید بهتر باشد درباره خود این میوه اطلاعات بیشتری به دست آورید. گیاهی که بومی مناطقی مثل آسیا، آمریکای جنوبی، کارائیب و شرق آفریقا است و نام علمی آن Momordica Charantia و نام انگلیسی آن Bitter melon است. این میوه با اسامی کدو تلخ، کارلا یا بیتر ملون هم شناخته می‌شود.

نوعی میوه گرد و کوچک که به دلیل پوست چروکیده و خشنی که دارد از بقیه میوه‌ها متمایز شده است. بیتر ملون در آب و هوای گرمسیری رشد و تکثیر می‌یابد و سرعت رشد زیادی در این مناطق دارد. درختچه آن به طور معمول ساقه‌های نازک با گل‌های زرد روشن دارد. گل‌های این گیاه تنها یک بار در روز شکوفا می‌شوند. میوه خربزه تلخ رنگ سبز روشنی دارد. کم کم رنگ آن زرد می‌شود یا وقتی خیلی رسیده شود، رنگ آن به نارنجی تغییر می‌کند.

بیشترین خواص خربزه تلخ در گوشت آن وجود دارد. اما در بعضی مناطق از ساقه و برگ گیاه آن هم استفاده می‌کنند. مصرف منظم آن می‌تواند فواید زیادی برای بدن داشته باشد. سابقه استفاده از این میوه در طب سنتی چینی و طب آیورودا به گذشته‌های دور باز می‌گردد.

ارزش غذایی خربزه تلخ

خواص خربزه تلخ به دلیل مواد معدنی بسیار زیادی است که در آن وجود دارد. از جمله مهم‌ترین و حیاتی‌ترین این مواد می‌توان به منیزیم، روی، آهن، مس، فسفر، پتاسیم، کلسیم، زینک و انواع ویتامین‌ها اشاره کرد. خربزه تلخ فیبر فراوان دارد و حاوی مقادیر زیادی کلسیم است.

بیتر ملون دارای ویتامین‌های ث، آ، ای، ب1 (تیامین) ، ب2 (ریبوفلاوین)، ب3 (نیاسین) و ب9 (فولات) است و آنتی‌‌اکسیدان‌های مهمی آن را غنی کرده‌اند. کربوهیدرات عامل اصلی کالری‌ موجود در خربزه تلخ است و این میوه کالری پایینی دارد. کمی هم قند طبیعی دارد و در کل میوه‌ای با گلیسمی پایین محسوب می‌شود. ۱۰۰ گرم خربزه تلخ حاوی مواد معدنی زیر است:

مهم‌ترین خواص خربزه تلخ کدام‌اند؟

خواص خربزه تلخ موجب شده است که از آن برای درمان برخی بیماری‌ها و مشکلات بدنی استفاده کنند. مصرف آن می‌تواند در پیشگیری از بسیاری بیماری‌ها مؤثر واقع شود و نقش مهمی در بهبود زخم‌ها دارد. بیتر ملون به علت داشتن کالری کم و فیبر بالا می‌تواند در کاهش وزن و کارکرد دستگاه گوارش نیز اثرگذار باشد.

تقویت‌کننده فعالیت کبد

یکی از خواص خربزه تلخ این است که خون را تصفیه می‌کند. ضمن اینکه کبد و طحال را فعال می‌کند. بیتر ملون تب‌بر، ضد صفراوی و ملین نیز هست و از آن برای پاکسازی روده و درمان مشکلات کبدی استفاده می‌کنند. مصرف خربزه تلخ فعالیت آنتی اکسیدانی آنزیم‌های کبد را تقویت می‌کند و در کنترل آسیب اکسیداتیو در بدن مؤثر است. به دلیل اینکه می‌تواند جمع شدن چربی و مکانیزم پراکسیداسیون لیپید را مسدود کند که همین امر مرگ سلولی ناشی از التهاب کبد را کند می‌کند.

جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه

یکی از خواص خربزه تلخ را می‌توان جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه در بدن دانست. سنگ کلیه به طور معمول از اگزالات کلسیم یا فسفات کلسیم درست می‌شود که بیتر ملون می‌تواند به شکل طبیعی این مواد را تجزیه کند. همچنین، می‌تواند به پایین آمدن اسید اوریک که تشکیل سنگ کلیه را افزایش می‌دهد کمک کند. این میوه به علت داشتن خواص آنتی‌اکسیدانی از مهار‌کننده‌های طبیعی تشکیل سنگ در کلیه است. از این میوه برای پاکسازی کلیه هم استفاده می‌کنند که به دفع سنگ کلیه در ادرار کمک می‌کند.

بهبود بیماری دیابت

شاید بتوان یکی از مهم‌ترین خواص خربزه تلخ را کاهش قند خون و بهبود بیماری دیابت به شمار آورد. از گذشته‌های دور از بیتر ملون برای کنترل قند خون استفاده می‌شده است. این میوه در بدن مثل انسولین عمل می‌کند و موجب بهبود مصرف قند در بافت‌های بدن می‌شود و ترشح انسولین را بالا می‌برد.

مصرف آن به سلول‌های بدن در استفاده از گلوکز و منتقل کردن آن به کبد، ماهیچه‌ها و چربی کمک می‌کند و جلوی وارد شدن گلوکز اضافه به جریان خون را می‌گیرد. بیتر ملون دارای 3 ماده فعال با خاصیت ضد دیابتی است که به طور جدا یا با هم کار می‌کنند تا به پایین آمدن سطح قند خون کمک کنند. مصرف آب خربزه تلخ شیوه استفاده از قند در بافت‌های بدن را بهبود می‌بخشد.

کاهش فشار خون بالا

می‌توان یکی از خواص خربزه تلخ را پایین آوردن فشار خون در افرادی دانست که فشار خون بالا دارند. به علت اینکه بیتر ملون دارای پتاسیم است که می‌تواند فشار خون را در بدن در حد مناسبی نگه دارد. پتاسیم با جذب سدیم اضافه به سلامتی کلی بدن کمک می‌کند. اگر مبتلا به فشار خون بالا هستید، پیش از مصرف بیتر ملون حتماً با پزشک معالج خود مشورت کنید.

کاهش سطح کلسترول بد

از خواص خربزه تلخ به کاهش سطح کلسترول بد در بدن هم اشاره می‌شود. کلسترول بد موجب به وجود آمدن پلاک‌های چربی در شریان‌های خون می‌شود که تأثیر بدی روی سلامت قلب و بروز بیماری‌های قلبی و عروقی می‌گذارد. اگر مبتلا به بیماری‌های کلسترول هستید، قبل از مصرف بیتر ملون با پزشک خود مشورت کنید.

تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن

یکی از اصلی‌ترین خواص خربزه تلخ تقویت سیستم ایمنی بدن است. بیتر ملون به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های قوی می‌تواند در مبارزه با آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد به بدن کمک زیادی بکند. ضمن اینکه بیتر ملون دارای پروتئین خاصی است که به بهبود سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از عفونت کمک می‌کند. مصرف آن در مبارزه با بیماری‌های ویروسی کمک‌کننده است و نقش مهمی در بالا بردن قدرت دفاعی بدن دارد.

استفاده از خواص خربزه تلخ برای کاهش وزن

از خواص خربزه تلخ می‌توان برای کاهش وزن و دست یافتن به اندام مناسب نیز بهره‌مند شد. بیتر ملون دارای آنتی‌اکسیدان‌هایی است که از آن برای پاکسازی بدن استفاده می‌شود و در سم‌زدایی دستگاه گوارش نیز کارایی دارد. بیتر ملون به دلیل داشتن فیبر می‌تواند تا مدتی احساس سیری در بدن ایجاد کند و جلوی مصرف مواد غذایی بیشتر را می‌گیرد. خربزه تلخ چربی، کالری و کربوهیدرات کمی دارد که مانع از جذب چربی در بدن می‌شود که در کاهش وزن بسیار اثرگذار هستند.

خواص خربزه تلخ بر روی پوست و مو

از خواص خربزه تلخ برای پوست و مو هم می‌توان استفاده کرد. از گذشته‌های دور از بیتر ملون به صورت موضعی برای درمان انواع زخم روی پوست استفاده می‌شده است و امروزه مصرف آن را برای درمان مشکلات پوستی توصیه می‌کنند. بیتر ملون آنتی‌اکسیدان‌هایی دارد که برای پوست مفیدند و موجب کاهش چین و چروک روی پوست می‌شوند.

مواد معدنی موجود در بیتر ملون برای درمان لکه‌ها و عفونت‌های عمیق پوستی کمک‌کننده است و با داشتن خواص ضد التهابی در درمان آکنه مؤثر است. مصرف منظم خربزه تلخ می‌تواند در کاهش عفونت‌های پوستی و بهبود جای زخم نیز اثرگذار باشد.

حتی از خواص خربزه تلخ برای مو هم استفاده می‌شود. مصرف آب بیتر ملون به صورت موضعی روی موها می‌تواند موجب نرمی و درخشندگی آنها شود. ضمن اینکه در کاهش خارش و شوره سر نیز مؤثر است. استفاده از آب یا خود این میوه روی موها برای کاهش ریزش موها نیز توصیه می‌شود.

نکته‌های مهم در زمان مصرف خربزه تلخ

حالا که خواص خربزه تلخ را دانستید، خوب است توجه داشته باشید که چه نکته‌هایی را باید در زمان مصرف این میوه مد نظر داشته باشید:

• خربزه تلخ هم به شکل خام و هم پخته قابل مصرف است. ابتدا باید بیتر ملون را بشویید و بعد پوست آن را جدا کنید. میوه را از وسط نصف کنید و دانه‌های آن را بیرون بیاورید.
• مصرف خربزه تلخ در اندازه مناسب بی‌خطر است. اما اگر بیش از حد مصرف شود، می‌تواند عوارض نامطلوبی را روی سلامتی داشته باشد.
• شایع‌ترین عوارض مصرف زیاد بیتر ملون شامل اسهال، معده درد و استفراغ می‌شود.
• مصرف آن به زنان باردار توصیه نمی‌شود.
• افرادی که مشکلات زمینه‌ای دارند، باید پیش از مصرف بیتر ملون با پزشک مشورت کنند.
• درست است که یکی از خواص خربزه تلخ افزایش فعالیت کبدی و بهبود دیابت است، اما مصرف زیاد آن می‌تواند منجر به افت شدید خون در زمان مصرف انسولین و آسیب کبدی شود.
• مصرف خربزه تلخ به عنوان مکمل توصیه می‌شود و هرگز نباید آن را جایگزین مصرف دارو کنید. از آنجا که امکان تداخل دارویی دارد، پیش از مصرف باید با پزشک مشورت کنید.