خواص نمک دریا موجب شده است که خانوادهها به مصرف آن بیش از گذشته روی بیاورند. نمک، مهمترین طعمدهنده غذاها است که بدون آن زحمت آشپز باد هوا میشود.
نمک به شکلهای مختلفی در بازار موجود است، اما بیشترین کاربرد را دانههای ریز نمک دارند که در نمکدان ریخته و روی مواد غذایی پاشیده میشوند. اصلیترین ویژگی نمک این است که شور است. البته که انواع نمکها در شوری با هم متفاوت هستند. نمک دریا از آنهایی است که میتوان آن را از نمک خوراکی شورتر دانست؛ نمکی که به آن نمک خلیج هم میگویند. طرز تشکیل نمک دریا با نمک معمولی متفاوت است و از تبخیر آبهای نمکی به دست میآید.
تفاوت نمک دریا با نمک خوراکی
خواص نمک دریا با نمک خوراکی معمولی متفاوت است. مهمترین دلیل این تفاوت در این است که برای تهیه نمک خوراکی تصفیه شده فرآوری سنگینی روی آن صورت میگیرد. در حین این فرآوری، مواد شیمیایی به آن اضافه و برخی از مواد معدنی مفید و عناصر کمیاب به غیر از سدیم و کلرید از بین برده میشوند.
اما نمک دریا به طور معمول، فرآوری زیادی ندارد و مواد معدنی موجود در آن به راحتی جذب بدن میشوند. نمیتوان نقش موقعیت جغرافیایی را در ترکیب مواد معدنی نمک دریا نادیده گرفت. این ترکیبات شامل کلسیم، پتاسیم، نمکهای منیزیم کلرید و سولفات میشود. میزان رطوبت موجود در آن 1 تا 12 درصد است.
حتی اندازه کریستالهای این دو نمک نیز با هم فرق دارد. به همین علت است که اضافه کردن این نمک به برخی نانها قوام و تردی آنها را بالا میبرد. یکی از مسائلی که در تهیه این نمک باید به آن توجه شود این است که به دلیل تصفیه نشدن این نمک دارای ید کم یا حتی بدون ید است. نمیتوان انتظار داشت با مصرف نمک دریا نیاز روزانه بدن به ید برآورده شود. اما در عین حال نمیتوان از خواص نمک دریا گذشت.
این نمک به علت شورتر بودن باید کمتر از نمک خوراکی مورد استفاده قرار گیرد. دانه این نمک از گرانول نمک خوراکی بزرگتر است. در این که کدام یک از این دو نمک سالمتر هستند هنوز تحقیقات دقیق علمی صورت نگرفته است و نمیتوان نظر قطعی درباره آن داد.
کاربردهای گوناگون خواص نمک دریا
خواص نمک دریا را میتوان با پاشیدن آن روی مواد غذایی به بدن رساند. یعنی میتوان به جای نمک خوراکی از این نمک در حین آشپزی استفاده کرد. از این چاشنی برای درست کردن انواع غذاها استفاده میشود. کسانی که برای سلامت بدن رژیم کم سدیم را در پیش گرفتهاند میتوانند این نمک را به راحتی جایگزین نمک خوراکی کنند.
یکی دیگر از کاربردهای رایج این نمک در صنعت لوازم آرایشی است. از نمک دریا برای ساخت محصولات مراقبت از پوست استفاده میکنند. لایهبرداری با این نمک موجب از بین بردن ذرات پوست مرده میشود. ضمن این که تقویت بافت پوست و بهبود گردش خون محیطی و جوانسازی پوست را نیز به دنبال خواهد داشت. حتی آن را برای رفع آکنه پوستی هم به کار میبرند. برای رفع سیاهی دور چشم، از بین بردن شوره سر و تقویت ریشه موها بسیار مفید است، پس میتوان در کنار استفاده از موادی مانند آب برنج برای تقویت مو، برای درمان این مشکلات، از خواص نمک دریا نیز بهره برد.
مزاج این نمک گرم و خشک است که موجب میشود غذا راحتتر هضم شود. حتی برخی از استادان طب سنتی آن را برای درمان عفونت و ورم معده نیز توصیه میکنند. این استادان نمک دریایی را پیشنهاد میدهند که مقدار آلودگی محیطی کمی دارد و دانههای آن شفاف است. از دیگر خواص نمک دریا میتوان به کاهش التهاب و درمان آسم اشاره کرد. البته برای درمان چنین بیماریهایی بهتر است پیش از مصرف با پزشک متخصص مشورت شود.
دیگر خواص نمک دریا
از دیگر خواص نمک دریا میتوان به ایجاد تعادل و آبرسانی در بدن اشاره کرد. این ویژگی به خصوص بعد از ورزش کارایی بیشتری دارد. برای از بین بردن خستگی عضلات استفاده از حمام نمک توصیه میشود.
یکی از ویژگیهای نمک و به خصوص نمک دریا که از دیرباز بر آن تأکید شده است مفید بودن آن برای بهداشت دهان و دندان است. شست و شو و قرقره کردن منظم با آب دریا به تسکین زخمهای دهانی کمک میکند و جلوی خونریزی لثه و درد گلو را میگیرد. به دلیل داشتن ویژگی ضد التهابی به سلامت لثه کمک زیادی میکند. گاهی برای تقویت عملکرد قلب به دلیل داشتن سدیم و پتاسیم توصیه میشود؛ موادی که برای حفظ ضربان قلب مفید هستند.
خطرات مصرف نمک دریا
خواص نمک دریا مانند خواص نمک خوراکی زمانی خودش را نشان میدهد که به اندازه مصرف شده باشد. زیادهروی در مصرف نمک دریا به همان اندازه نمک خوراکی مضر است. نمک دریا نیز باید در میزان مناسب و در موارد بسیاری با مشورت با افراد متخصص مصرف شود.
آنها که مبتلا به بیماریهای کلیه، فشار خون بالا و نارساییهایی قلبی هستند باید احتیاط بیشتری در موقع استفاده از نمک دریا داشته باشند. این نمک علاوه بر مواد مفیدی که در بالا به آنها اشاره شد، حاوی فلزات سنگین مثل کادمیوم، سرب و جیوه است. به همین دلیل هم مصرف آن همواره باید با توجه به نیاز و با در نظر گرفتن سلامتی اعضای خانواده باشد.
نمکهای دریا که در بازار موجود هستند تصفیه نشده هستند و همین مسئله میتواند برای برخی از افراد پیامدهایی را به دنبال داشته باشد. ضمن این که برای بهره بردن از خواص نمک دریا بهتر است در موقع خرید به مکانهایی مراجعه کنید که نمک مطمئن و با کیفیت میفروشند.
از آنجا که مهمترین منبع تأمین ید در بدن نمکهای یددار هستند و نمک دریا فاقد ید است، نمیتوان به طور کامل این نمک را جایگزین نمک خوراکی کرد. به دلیل این که احتمال بروز بیماریهایی که در نبود ید در بدن ایجاد میشوند بالا میرود.
بهتر است مصرف نمک دریایی در کنار نمک خوراکی باشد. ضمن این که هر دو این نمکها باید به تعادل مصرف شوند و در مصرف هیچ کدام از آنها نباید زیادهروی کرد. این که مصرف کدام بر دیگری برتری دارد هنوز با مطالعات علمی به اثبات نرسیده است. همان طور که نمیتوان خواص نمک دریا را نادیده گرفت، نمیتوان از خواص نمک خوراکی هم چشمپوشی کرد.