ضررهای قند و شکر دیگر بر هیچ کس پوشیده نیست. کمتر کسی است که نداند مصرف روزانه این مواد مضر چطور در طول زمان می‌تواند به اضافه وزن، ديابت و بيماري‌های قلبي منجر شود. اشتباهی که بیشتر مصرف‌کننده‌ها مرتکب آن می‌شوند این است که با حذف کردن خود قند و شکر در رژیم غذایی روزانه از شر مضرات آن خلاص خواهند شد. اما باید توجه داشت که ترک ضررهای این مواد غذایی تنها به قند و شکر محدود نمی‌شود. بلکه تعداد زیادی از خوراکی‌هایی که در طول روز مصرف می‌شوند و شامل انواع شیرینی، کیک، بستنی، شکلات، کلوچه و بیسکوئیت هم می‌شود، سرشار از این مواد مضر هستند.
مصرف محصولات شیرین روز به روز در حال افزایش است. تولیدکننده‌های این نوع مواد غذایی هم همیشه رونق زیادی داشته‌اند. یکی از ضررهای قند و شکر این است که حاوی کالری زیادی هستند و ضمن این که مواد غذایی لازم را ندارند و به همین دلیل سهم ناچیزی از انرژی دریافتی روزانه را تشکیل می‌دهند.
درباره مصرف قند و شکر
ضررهای قند و شکر به این دلیل است که مصرف هر گرم از آنها 4 کیلوکالری انرژی تولید می‌کند و مصرف زیاد آنها باید تا حد امکان در برنامه‌های غذایی کاهش یابد. یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که بدن در اثر مصرف زیاد این نوع خوراکی‌ها با آن درگیر می‌شود، بیماری قند و دیابت است. مصرف بالای قندهای ساده به دلیل تحریک ترشح انسولین موجب افت قند خون می‌شود که خود به تمایل بالای مصرف قندهای ساده و به دنبال آن افزایش انرژی دریافتی و اضافه وزن منجر خواهد شد.
با توجه به ضررهای این مواد در سلامت بدن توصیه می‌شود که کمتر از 10 درصد از انرژی روزانه از قندهای ساده تأمین شود. یعنی فردی که در هر روز 2000 کالری انرژی لازم دارد، می‌تواند کمتر از 200 کالری آن را از قند و شکر تأمین کند. مطابق با دستور سازمان جهانی بهداشت مقدار مطلوب مصرف قند و شکر دست‌کم باید به کمتر از 15 کیلوگرم در سال برسد.
حذف کردن قند و شکر کار ساده‌ای نیست. به راحتی نمی‌توان از دست ضررهای قند و شکر خلاص شد. تغییر ذائقه به زحمت بسیاری نیاز دارد. زیرا جایگزین کردن قندهایی که ضرر کمتری دارند با قندهای مضر دشوار است. خرما، توت خشک و انجیر را می‌توان جایگزین قند کنار چای کرد. به جای شکر در موقع درست کردن خوراکی‌ها می‌توان از انواع شیره انگور و خرما یا عسل استفاده کرد. با این که کبد به آسانی قندهای طبیعی را جذب می‌کند و قندهای مصنوعی و مضر فشار زیادی را به کبد و اعضای گوارشی وارد می‌کنند که به بیماری‌های مختلفی منتهی می‌شوند. اما در مصرف این نوع قندها که به نظر سالم می‌رسند هم باید تعادل را حفظ کرد.
برخی ضررهای قند و شکر برای سلامتی بدن
از مهم‌ترین ضررهای قند و شکر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف قند و شکر سیستم ایمنی بدن را دچار اختلال می‌کند. بعد از مصرف این نوع خوراکی‌ها گلبول‌های سفید بدن تا 75 درصد کارایی خود را از دست می‌دهند و دو تا پنج ساعت بدن کاملاً آماده آلوده شدن به هر نوع ویروس یا باکتری است. سیستم دفاعی بدن در مقابل همه بیماری‌ها آسیب‌پذیر می‌شود.
- قندهای مصنوعی تعادل املاح و مواد معدنی را به هم می‌ریزند. این محصولات ویتامین، مواد معدنی و فیبر ندارند. شکر ماده‌ای است که بدن نمی‌تواند آن را هضم و جذب کند. بدن برای این که بتواند ساختار مولکولی آن را بشکند باید از مواد معدنی موجود در بدن کمک بگیرد. به همین دلیل تعادل عناصر معدنی مانند کلسیم، سدیم، پتاسیم و منیزیوم دچار مشکل می‌شود.
- یکی از ضررهای قند و شکر این است که موجب بی‌حوصلگی می‌شود که در پی آن ممکن است احساس تنبلی را به همراه داشته باشد.
- خوردن قند و شکر موجب بالا رفتن تری گلیسیرید در بدن می‌شود.
- یکی از دلایل ابتلا به سنگ کلیه و سنگ مثانه مصرف شکر است.
- مصرف قند و شکر کلسترول بد خون LDLL را افزایش می‌دهد و کلسترول خون را کم می‌کند. در کل، موجب افزایش کلسترول می‌شود.
- حتی مصرف قند و شکر میزان کروم و مس بدن را کم می‌کند.
دیگر ضررهای قند و شکر
از سایر ضررهای قند و شکر می‌توان موارد زیر را نام برد:
- قند و شکر جذب کلسیم و منیزیوم را مختل می‌کنند. یعنی وقتی کسی شیر را با شکلات یا کیک می‌خورد به احتمال زیاد بدن او کلسیمی دریافت نخواهد کرد.
- قند و شکر بدون دلیل میزان گلوکز خون را بالا می‌برند.
- مصرف قند و شکر همچنین موجب ضعیف شدن بینایی می‌شود.
- حتی در مواردی موجب تنگ شدن رگ‌های خونی و سکته می‌شود.
- مصرف قند و شکر را می‌توان یکی از دلایل ترش کردن معده به شمار آورد.
- ضمن این که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش می‌دهد.
- یکی از ضررهای قند و شکر پوسیدن و خراب شدن دندان‌ها است.
- مصرف قند و شکر را می‌توان یکی از عوامل ابتلا به بیماری آرتروز مفاصل دانست. این افراد باید تا حد امکان مصرف این مواد را به حداقل برسانند.
- یکی از عوامل اصلی بالا رفتن فشار خون مصرف قند و شکر است.
- قند و شکر می‌توانند ساختار پروتئین‌ها را بر هم بریزند و بدن نمی‌تواند آنها را جذب کند.
- ابتلا به آب مروارید هم می‌تواند در اثر مصرف شکر و قند باشد.
- حتی ممکن است فعالیت هورمون‌ها را به هم بریزند.
- ضررهای قند و شکر به عضلات بدن هم وارد می‌شود و موجب می‌شود که انعطاف‌پذیری بدن کم شود.
- حتی مصرف قند و شکر می‌تواند در کار پانکراس اختلال ایجاد کند.
- مصرف آنها می‌تواند دلیل ابتلا به سردردهای بی‌موقع و میگرن باشد.
- مصرف و قند شکر امواج مغزی دلتا، آلفا و تتا را افزایش می‌دهد. به این ترتیب، قدرت تمرکز و تصمیم‌گیری کاهش پیدا می‌کند.
- مصرف زیاد قند و شکر و انباشتگی فروکتوز در خون با اثرگذاری بر هیپوتالاموس مغز و ایجاد اختلال در مرکز تنظیم میزان مصرف مواد غذایی موجب تداوم احساس گرسنگی می‌شود.
مصرف قند و شکر دلیل اصلی پوکی استخوان
از ضررهای قند و شکر می‌توان به ابتلا به پوکی استخوان اشاره کرد. قند و شکر مواد زائدی هستند که ویتامین و مواد معدنی ندارند و بدن قادر به هضم آنها نیست. سلول‌ها برای شکستن ملولکول‌های قند و شکر از املاح کلسیم و منیزیوم ذخیره در استخوان‌ها استفاده می‌کنند. هرچه مواد خوراکی شیرین بیشتر مصرف شود، کلسیم بیشتری هم از استخوان‌ها برای هضم قند و شکر استخراج خواهد شد. به همین راحتی بدن فرد دچار پوکی استخوان می‌شود. علت اصلی خراب شدن دندان‌ها هم همین است.
