خواص زغال اخته آن را در فهرست میوه‌های مفید قرار داده است. این میوه رنگ و طعم بسیار خاص و خوبی دارد. اواخر تابستان فصلی است که طرف‌داران این میوه کوچک قرمزرنگ به دنبال آن هستند. این میوه در جاهای مختلف با نام‌های مختلفی شناخته می‌شود. علاوه بر ایران، در بخش‌هایی از کشورهای ارمنستان، آذربایجان، گرجستان، ترکیه، لبنان و سوریه هم کشت می‌شود. برای داشتن درخت این میوه نیاز به شرایط ویژه نیست و به دو روش مختلف قابل‌تکثیر است.
بیشتر بخوانید: فواید پروبیوتیک برای بدن چیست؟
زغال اخته مجموعه‌ای از خواص پزشکی و مواد غذایی را در خود دارد، اما پیش از مصرف آن به‌صورت مداوم و با هدف درمان بیماری‌ها باید با فرد متخصص یا پزشک مشورت شود. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره خواص زغال اخته خواندن متن را ادامه دهید.
درباره میوه زغال اخته
خواص زغال اخته برای همه دنیا شناخته شده است و در همه‌جا از آن استفاده می‌شود. این میوه ارزش غذایی بالایی دارد، ولی نمی‌توان آن را بیش از اندازه مصرف کرد. به دلیل این که مضرات آن را نمی‌توان نادیده گرفت. حتی این میوه برای همه قابل‌استفاده نیست و برای برخی منع مصرف دارد. طبع آن سرد و خشک است و برای کسانی که طبع سرد دارند مصرف بالای آن توصیه نمی‌شود. برای این که طبع آن معتدل شود می‌توان آن را با خوراکی مثل عسل ترکیب کرد و بعد به مصرف رساند.
از همان موقع که مردم باستان در حال کشف اثرهای درمانی برخی از مواد غذایی بوده‌اند، خواص زغال اخته برای آنها روشن بوده و از ریشه تا میوه آن را مورد مصرف قرار می‌دادند. ارتفاع درخت آن به هشت متر می‌رسد و قطر آن ۱۹ سانتی‌متر هم می‌شود. درخت این میوه در هر شرایطی زنده می‌ماند و سال‌های زیادی میوه می‌دهد.
برای بهره‌مندشدن از مزایای زیاد این میوه باید در موقع خرید به تازه بودن آن دقت شود. میوه نباید هیچ شکاف یا علائم فاسدشدگی را داشته باشد. رنگ آن بهتر است قرمز روشن باشد و در مصرف زغال اخته با رنگ قرمز پررنگ باید محتاط عمل کرد. این میوه به‌صورت نارس و کال اسید زیادی دارد و نباید در مصرف آن زیاده‌روی شود.
خواص پزشکی میوه زغال اخته
خواص زغال اخته بی‌نظیر هستند. زغال اخته در موقع خونریزی زیاد موجب انقباض ماهیچه‌ها یا بافت‌های بدن می‌شود و ویژگی تب بری هم دارد. یعنی از آن می‌توان برای پایین آوردن تب و کاهش دردها کمک گرفت. پوست و میوه هر دو مغذی هستند و به برگرداندن مواد مغذی ازدست‌رفته بدن کمک می‌کنند. برای درمان ناراحتی روده نیز می‌تواند مؤثر واقع شود. در مواردی دیده شده است که برای درمان بیماری وبا از آن استفاده شده است. از گل‌های این میوه برای درمان اسهال هم استفاده می‌کنند.
در صورت بروز بیماری‌هایی مثل درد کمر و زانو، سرگیجه، وزوز گوش، تکرر ادرار، لرز و تب ناشی از نقص کبد، تعریق مداوم به علت بیماری، تپش قلب، نبض پراکنده و اختلال‌های قاعدگی نیز مصرف زغال اخته توصیه می‌شود. مصرف زغال اخته ممکن است با بروز نشانه‌های حساسیت همراه باشد که در این صورت باید کنار گذاشته شود و از پزشک کمک گرفته شود.
خواص زغال اخته؛ شگفت‌انگیز و مقوی
خواص زغال اخته به دلیل ارزش غذایی بالای آن است. این میوه ۱۵۲ کالری دارد و در آن چربی، کلسترول و فیبری وجود ندارد. از جمله مواد مغذی موجود در این میوه می‌توان به سدیم، پتاسیم، کربوهیدرات و پروتئین اشاره کرد. شاید باورش سخت باشد که این میوه ترش‌مزه قند هم دارد. برخی از خواص میوه زغال اخته عبارت‌اند از:
- به دلیل این که زغال اخته باعث تحریک بدن برای تولید کلسترول خوب می‌شود، مصرف آن در میزان مناسب می‌تواند موجب تنظیم سطح تری گلیسیرید خون شود. به‌خاطر همین ویژگی مانع از بروز حمله قلبی، دیابت و چاقی می‌شود.
- یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های زغال اخته تنظیم فشارخون بالا است که به پایین آمدن حمله‌های قلبی به دلیل کلسترول بالا کمک می‌کند.
- به طور معمول عفونت موجود در بدن به کلیه‌ها آسیب وارد می‌کند و برای درمان آن باید آنتی‌بیوتیک مصرف شود. ولی زغال اخته به علت توانایی در بهبود و جلوگیری از عفونت ادراری می‌تواند از کلیه‌ها در مقابل این آسیب‌ها محافظت کند. کاهش احتمال ابتلا به عفونت‌های باکتریایی در دوران بارداری نیز از خواص زغال اخته است.
دیگر خواص زغال اخته
از دیگر خواص زغال اخته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- این میوه موجب تقویت سیستم ایمنی می‌شود و از بدن در برابر بسیاری از بیماری‌ها محافظت به عمل می‌آورد. ویژگی آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی در آن باعث توقف پیشرفت بیماری‌ها می‌شود.
- از این میوه برای کاهش عفونت و پوسیدگی دندان هم استفاده می‌شود که به علت داشتن ترکیبات ضدالتهابی باعث کاهش تشکیل بیوفیلم روی دندان‌ها و زبان می‌شود و جلوی پوسیدگی را می‌گیرد.
- باتوجه به ویژگی این میوه در درمان عفونت ادراری از عصاره آن می‌توان برای ازبین‌بردن اختلالات خوش‌خیم پروستات هم استفاده کرد.
- به علت داشتن آب زیاد، ویتامین ث و میزان بالای آنتی‌اکسیدان می‌تواند میوه‌ای بسیار مناسب برای تقویت پوست و درخشان شدن آن باشد.
- جالب است که خواص زغال اخته خشک با تازه متفاوت است و با تبخیرشدن آب مواد مغذی در آن نیز غلیظ‌تر می‌شود و دارای مقدار بالایی منگنز، مس و ویتامین‌هایی مثل ای، کا، ب ۱ و ث است. زغال اخته خشک می‌تواند برای درمان بیماری‌های دیگر مثل آرتریت و آلزایمر مناسب باشد.
- برای کاهش قند خون می‌توان چای زغال اخته نوشید که می‌تواند موجب کمترشدن مصرف انسولین در بیماری‌های دیابتی شود.
- به دلیل داشتن مقادیر بالای ویتامین ث، خاصیت ضدالتهابی، ضدباکتریایی طبیعی و ضدویروسی گزینه مناسبی برای سرماخوردگی تلقی می‌شود.
- زغال اخته مانع از تجمع چربی‌ها می‌شود و با بالابردن چربی‌سوزی در بدن موجب پایین آوردن وزن می‌شود. آب زغال اخته روی چربی‌ها ذخیره می‌شود، اثر حل‌کنندگی دارد و آنها را از بین می‌برد.
شیوه‌های مصرف زغال اخته
خواص زغال اخته به شیوه مصرف آن بستگی دارد. رایج‌ترین شیوه مصرف این میوه خوردن آن به‌صورت تازه است. در ایران این میوه ترش و خوش‌مزه و البته خوش‌رنگ را با نمک می‌خورند. البته در مناطقی آن را به شکل مربا هم مصرف می‌کنند و از طعم ملس آن لذت می‌برند. حتی در کشورهای ارمنستان و آذربایجان از آن برای تولید نوشیدنی‌های الکی هم استفاده می‌شود. آب زغال اخته در ایران یکی از نوشیدنی‌های پرطرف‌دار و بسیار خوش‌مزه است.
می‌توان هسته آن را جدا کرد و با پرتقال و شکر پخت. این معجون خوش‌طعم را می‌توان به خوراکی مثل بستنی اضافه کرد. برخی دیگر برای بهره‌بردن از خواص این میوه آن را به‌صورت دم‌نوش یا چای مصرف می‌کنند.
کافی است روزانه به‌اندازه نصف لیوان مصرف شود. با وجود خواص زغال اخته مصرف زیاد آن می‌تواند موجب بروز حالت تهوع یا استفراغ شود. در این صورت به طور حتم مصرف آن باید متوقف شود. به علت خصوصیت زغال اخته در رقیق کردن خون مصرف آن همراه با داروهای ضدانعقاد خون موجب تداخل دارویی می‌شود. کسانی که به سنگ‌های آگزالاته کلیوی مبتلا هستند، باید در مصرف آن احتیاط کنند.
درباره خواص هسته این میوه نیز اطلاعاتی در دست است که برخی هسته آن را به‌صورت پودر مصرف می‌کنند و از خواص آن سود می‌برند. مشاهده شده است که برای کاهش افسردگی، اضطراب و بی‌خوابی نوشیدن این پودر همراه آب می‌تواند مؤثر واقع شود.
حقایقی دیگر درباره خواص زغال اخته
با خواص زغال اخته آشنا شدید، در ادامه حقایقی درباره این میوه آورده شده است:
- بیشتر از ۷۰۰ سال زغال اخته به‌عنوان غذا و دارو در یونان باستان مورداستفاده قرار می‌گرفته است.
- نام دیگر زغال اخته گیلاس کرنلی است و درست است که ظاهر و رنگ آن کمی به گیلاس شبیه است، اما طعمی کاملاً خاص و متفاوت دارد.
- ساکنان امریکا با این میوه کاملاً ناآشنا هستند و از آن به‌عنوان درخت تزیینی کوچک استفاده می‌کنند.
- در کشور فرانسه آن را در حجم بالا پرورش می‌دهند و از قند آن استفاده می‌کنند.
- یکی از خواص این گیاه محافظت از کبد است.
- از چوب درخت زغال اخته نمی‌توان برای درست‌کردن قایق استفاده کرد، به دلیل این که به‌قدری متراکم است که در آب فرو خواهد رفت.
- از پوست آن برای درمان هموروئید خارجی می‌توان استفاده کرد.
- در طب ابن‌سینا برای التیام بخشی موضعی زخم‌ها استفاده می‌شده است.
- خواص ریشه درخت این میوه می‌توان برای دفع انگل‌های کرم حلقوی و اسهال خونی مؤثر باشد.
- شاید جالب باشد بدانید که در درمان بیماری جذام هم می‌تواند اثرگذار باشد.
- از دیگر خواص زغال اخته می‌توان به استفاده از آن برای درمان شب‌ادراری در کودکان اشاره کرد.
خواص زغال اخته برای لاغری
از خواص زغال اخته برای لاغری هم استفاده می‌کنند. این میوه با تنظیم مقدار قند خون می‌تواند در لاغری مؤثر باشد. به دلیل داشتن خاصیت آنتی‌اکسیدانی و پلی‌فنول (نوعی آنتی‌اکسیدان) در کاهش کلسترول بد در خون تأثیر دارد و در بالابردن حجم چربی‌سوزی اثرگذار است. این میوه به بهبود سلامت سیستم گوارش کمک می‌کند و در درمان یبوست مؤثر است. البته باید دقت داشت که مصرف این میوه به‌تنهایی در کاهش وزن تأثیری نخواهد داشت. تغییر سبک زندگی به همراه داشتن یک رژیم غذایی مناسب می‌تواند بعد از مدت زمانی به لاغری منجر شود.