ارزش غذایی هویج باعث شده است که بسیاری از افراد آن را در برنامه غذایی روزانه خود مانند میوه و بهصورت خام مصرف کنند. هویج اما در دسته سبزیجات قرار دارد و رنگ نارنجی آن بر جذابیتش افزوده است. هویج خواص فراوانی دارد و به شکل خام، بخارپز و آبپز مورداستفاده قرار میگیرد. آبهویج هم یکی از خوراکیهای بسیار سالم و مقوی است که مصرف آن به بیماران پیشنهاد میشود. در موارد بسیاری مصرف آن را بهعنوان یک مکمل درمانی به بیماران توصیه میکنند.
هویج هم طعم خوب و خاصی دارد و هم سرشار از انواع مواد مغذی و ویتامینهای گوناگون است. از هویج در طیف گستردهای از غذاها و خوراکیها مثل کیکها و شیرینیها، سالادها و انواع سوپ استفاده میشود. در ادامه درباره خواص بسیار این گیاه اطلاعات بیشتری آورده شده است. افرادی که برای رفع مشکلات و بیماریها شروع به خوردن هویج بهصورت روزانه کردهاند، بهتر است در این باره با افراد متخصص و پزشک خود مشورت کنند.
بیشتر بخوانید: طریقه مصرف کندر + خواص کندر
هویج در رنگهای مختلف
ارزش غذایی هویج را نباید دستکم گرفت. هویج در فارسی با اسامی زردک یا گرز هم شناخته میشود. گیاهی دوساله از خانواده چتریان که در واقع نوعی ریشه خوراکی است. هویج در کشور ما بیشتر به رنگ نارنجی وجود دارد و کمتر به رنگهای زرد، سفید، قرمز و بنفش و ترکیبی از این رنگها دیده میشود. نخستینبار هویج نه بهخاطر ریشهاش بلکه به دلیل داشتن برگهای خوشبو و دانههایش کاشته شد. خوردن ریشه گیاهان در تاریخ گذشتهای طولانی دارد و هویج اولین خوراکی نیست که به این شکل مورد مصرف قرار گرفته است.
این گیاه در سال ابتدایی رزت برگهایش مقادیر زیادی شکر تولید میکنند که در ریشه عمودی آن ذخیره میشود. این ذخیره گیاه را برای گل دادن در سال دوم آماده میکند. بعد از جوانهزدن معلوم میشود که تفاوت زیادی میان ریشه عمودی و ساقه آن وجود دارد. ساقه قطر بیشتری دارد و ریشههای جانبی ندارد. لپهها در قسمت انتهایی ساقه قرار دارند. اولین برگ گیاه هویج حدود ۱۰ تا ۱۵ روز بعد از جوانهزدن دیده میشود.
از خواص و ارزش غذایی هویج میتوان به مواد معدنی مختلف، فیبر و آنتیاکسیدان در آن اشاره کرد. برخی از انواع هویج کمیابتر هستند. هویج نارنجی در کشور ما بسیار پرمصرف و پرطرفدار است. به علت داشتن مقادیر زیادی ویتامین آ به خوراکی که برای سلامت چشمها مفید است شهرت یافته است.
خواص و ارزش غذایی هویج
ارزش غذایی هویج بسیار زیاد است. اما برخی از مواد معدنی مثل ویتامین آ بهقدری زیاد در آن وجود دارند که آن را به یک خوراکی مقوی تبدیل کردهاند. هویج نه فقط برای اندامهای داخلی مفید است، حتی مصرف آن برای سلامت پوست و مو نیز توصیه میشود. مهم نیست هویج را به شکل خام، پخته، رنده شده یا پوره استفاده میکنید، زیرا در خواص آن فرق زیادی وجود ندارد. طبع هویج در طب سنتی سرد و خشک محسوب میشود. ۱۰۰ گرم هویج دارای ۴۱ کالری است. دیگر مواد مغذی و ویتامینهای مختلف موجود در این مقدار هویج در جدول زیر آورده شدهاند.
جدول ارزش غذایی هویج (100 گرم)
پروتئین | ۱ گرم |
کربوهیدرات | ۱۰ گرم |
فیبر | ۳ گرم |
آب | 88.29 گرم |
قند | 4.74 گرم |
ویتامین آ | 835.00 میکرو گرم |
ویتامین ث | ۹ میلی گرم |
ویتامین ای | 0.66 میلی گرم |
ویتامین کا | 13.20 میکرو گرم |
ویتامین ث | 5.90 میلی گرم |
تیامین (B1) | 0.07 میلی گرم |
ریبوفلاوین (B2) | 0.06 میلی گرم |
نیاسین (B3) | 0.98 میلی گرم |
کولین (B4) | 8.80 میلی گرم |
پانتوتنیک اسید (B5) | 0.27 میلی گرم |
ویتامین B6 | 0.14 میلی گرم |
فولات (B9) | 19.00میکرو گرم |
مواد معدنی موجود در هویج
کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم، روی، مس، منگنز و سلنیم از جمله مواد معدنی موجود در هویج به شمار میروند. هویج دارای عناصر قلیایی است که برای احیای خون و بهوجودآوردن تعادل میان محیط اسیدی و بازی در بدن بسیار مؤثر است. داشتن پتاسیم یک ارزش غذایی هویج است که موجب شده است با خوردن آن بتوان در سطح سدیم بدن تعادل ایجاد کرد و به تعادل در فشارخون منجر شود.
ارزش غذایی هویج و خواص آن برای سلامتی بدن
به دلیل ارزش غذایی هویج است که افراد متخصص و پزشکها نیز مصرف آن را توصیه میکنند. برخی از مهمترین خواص هویج برای سلامتی در ادامه آورده شده است.
۱- سلامت چشم
همیشه هویج یکی از مهمترین خوراکیهایی بوده است که برای سلامت چشم و تقویت بینایی توصیه میشود. بتاکاروتن موجود در هویج به ویتامین آ تبدیل میشود. وجود این ویتامین در بدن برای سلامت چشمها لازم است. ضمن این که بینایی شب را بهبود میبخشد و خطر ابتلا به آبمروارید را کمتر میکند.
۲- تقویت سیستم ایمنی بدن
هویج مقادیر زیادی ویتامین ث هم دارد که در کنار ویتامین آ و بتاکاروتن به خوراکی مفید برای تقویت سیستم ایمنی تبدیل شده است. این ویتامینها به بدن کمک میکنند تا در برابر عفونتها و بیماریها از خود مقاومت خوبی نشان دهد.
۳- جلوگیری از بیماریهای قلبی و عروقی
یک ارزش غذایی هویج به دلیل داشتن مواد مغذی است که موجب کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی میشوند.
۴- تقویت استخوانها
هویج دارای مقدار زیادی ویتامین کا و کلسیم است که هر دو برای تقویت استخوانها مفید هستند. مصرف آن به شکل منظم میتواند در کاهش ابتلا به بیماریهای استخوان مثل کاهش جذب کلسیم، استئوپروز و آرتریت کمککننده باشد.
۵- خواص ضدالتهابی
هویج خواص ضدالتهابی دارد و برای درمان التهاب روده و دیگر مشکلات گوارشی مفید است. درست است که ارزش غذایی هویج آن را به یک ماده ضدالتهابی تبدیل کرده است، اما بهتر است برای بهرهبردن از این خاصیت هویج با افراد متخصص و پزشک مشورت شود.
۶- تقویت حافظه
بر طبق تحقیقات انجامگرفته مصرف هویج تأثیر زیادی بر تقویت حافظه و کارکرد مغز دارد. مصرف آن میتواند جلوی ابتلا به بیماریهایی مثل آلزایمر را بگیرد.
۷- فواید هویج برای دهان و دندان
هویج میکروبهای مضر دهان و دندان را از بین میبرد و جلوی پوسیدهشدن دندانها را میگیرد. متخصصان مصرف هویج را برای رفع مشکلات لثه تجویز میکنند. در این مورد ارزش غذایی هویج در سفتبودن آن است و گاززدن هویج است که به سلامت دندانها و لثه کمک میکند.
۸- ارتباط هویج و کمخونی
مصرف هویج برای رفع کمخونی جزئی نیز مفید واقع میشود، زیرا به تولید گلبولهای قرمز کمک میکند. با گنجاندن مصرف آن در برنامه غذایی روزانه با مشورت فرد متخصص میتوان از خواص آن بهرهمند شد.
ارزش غذایی هویج و تناسباندام
خیلی از افراد از ارزش غذایی هویج برای تناسباندام استفاده میکنند. فیبر یکی از مواد معدنی مهم موجود در هویج است. همه فیبر را بهعنوان مادهای میشناسند که میتواند فرایند هضم غذا را تسهیل کند. مصرف آن به افرادی که به انواع مختلف مشکلات گوارشی دچار هستند همواره توصیه میشود. افرادی که زیاد هویج میخورند، معدههای سالمتری دارند.
اما ویژگی مهم هویج که میتواند در کاهش وزن و تناسباندام کمککننده باشد، خاصیت چربیسوزی آن است. فیبر موجود در هویج نرخ هضم مواد غذایی را کندتر میکند. همین ویژگی موجب میشود که مصرفکننده در طولانیمدت احساس سیری داشته باشد. البته هویج کالری پایینی هم دارد و بدن برای هضم آن مجبور به هضم انرژی زیاد نشود.
ارزش غذایی هویج باعث شده است که هویج همواره در بشقاب غذای بیشتر افرادی باشد که قصد کاهش وزن دارند. البته باید مدنظر قرار داد که هویج بهتنهایی چربیسوزی قوی نیست. ولی ترکیب آن با سبزیجات دیگر و غلات گیاهی میتواند برای کمکردن وزن بسیار مفید واقع شود. البته هویج ترشح بزاق و عرضه مواد معدنی لازم برای بدن را هم بالا میبرد و ویتامینها و آنزیمهای کاربردی برای بدن را آزاد میکند. خوردن آن به شکل منظم میتواند مانع از ابتلا به زخم معده و اختلالهای گوارشی شود.
مصرف هویج بهتنهایی نمیتواند به تناسباندام منجر شود. برای داشتن وزن دلخواه داشتن رژیم غذایی مناسب زیر نظر پزشک متخصص، فعالیت بدنی و عوامل بسیار زیادی تعیینکننده هستند. در این میان میتوان از ارزش غذایی هویج نیز سود برد.
ارزش غذایی هویج برای پوست و مو
ارزش غذایی هویج آن را برای پوست و مو هم مفید کرده است. هویج مانند سبزیجات دیگر میتواند مثل یک سمزدا برای بدن عمل کند و سلامتی پوست و مو را به دنبال داشته باشد. هویج بهعنوان منبعی سرشار از ویتامین آ که آنتیاکسیدان هم دارد، میتواند در درخشندگی پوست مؤثر باشد.
ویتامین ث و ای موجود در هویج هم برای تغذیه پوست مناسباند و علائم التهابی را کاهش میدهند. حفظ رطوبت پوست و برطرفکردن خشکی آن از دیگر ویژگیهای آن است. ویتامین آ موجود در هویج آنتیاکسیدانی است که از پیرشدن پوست جلوگیری میکند و آن را شاداب نگه میدارد. این آنتیاکسیدان از پوست در برابر اشعههای مضر خورشید هم محافظت به عمل میآورد. مصرف آبهویج گزینهای مناسب برای آمادهکردن پوست برای قرارگرفتن در معرض نور خورشید است.
ارزش غذایی هویج و مزایای آن برای موها را نیز نمیتوان نادیده گرفت. مصرف هویج جلوی ریزش موها را در طولانیمدت میگیرد. ضمن این که به طراوت بخشیدن به موها کمک میکند. از هویج مانند دیگر سبزیجات و عناصر گیاهی در ساخت بسیاری از لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده میشود.