دانستن درمان نفخ نوزاد برای مادران بسیار کاربردی و مهم است. کودکی که نفخ دارد، خیلی گریه می‌کند. البته کودک به دلایل مختلفی گریه می‌کند که در ادامه این دلایل را بررسی می‌کنیم.
بیشتر بخوانید: علائم التهاب آپاندیس در کودکان + درمان
انواع گریه در نوزاد
گریه در شیرخوار می‌تواند علامت رویدادهای مختلفی باشد. حتماً شما هم بر اساس شرایط شیرخوارتان، گریه او را به مشکلی خاص نسبت می‌دهید. مثلاً اگر مدتی است شیر نخورده، گریه او را به گرسنگی نسبت می‌دهید و یا اگر مدتی است نخوابیده و تایم خواب او رسیده، گریه او را به خستگی نسبت می‌دهید. گریه شیرخوار در اولین نفس‌های بعد از تولد، نشان‌دهنده سلامت و قدرت و توانایی نفس‌کشیدن اوست.
اما گاهی برای شما هم پیش‌آمده که علت گریه و آشفتگی شیرخوار خود را نمی‌دانید.
اکثر نوزادان در هفته‌های اول زندگی خود آرام‌ترند و کمتر گریه می‌کنند و از ۲ هفتگی تا ۶ هفتگی، گریه آنها بیشتر می‌شود. مدت گریه نوزادان به شرایط مراقبت از آنها بستگی دارد. برای مثال گروهی از مردم که نوزاد خود را مدام حمل می‌کنند و به او شیر می‌دهند در مقایسه با افرادی که ارتباط کمتری با نوزاد خود دارند، گریه کمتری دارند.
دفعات گریه و نوع گریه در نوزادان تنوع بالایی دارد. نوزاد ۶ هفته شما می‌تواند به طور میانگین ۱۰ بار در طول روز گریه کند.
زمان گریه معمولاً با زمان استراحت و خواب شما تنظیم شده است و تحقیقات نشان می‌دهد نوزادان بیشتر بعدازظهر و شب‌ها گریه می‌کنند.
شدت گریه در نوزادان در شرایط مختلف متفاوت است. برای مثال وقتی نوزادتان گرسنه باشد آرام گریه می‌کند و گریه او شبیه ناله است؛ اما وقتی نوزاد درد دارد گریه شدیدتر و بلندتر و شبیه به جیغ‌کشیدن است.
گاهی گریه نوزاد به دلیل رفلاکس و عدم تحمل غذا است که نیاز به بررسی بیشتر توسط پزشک است.
حالت چهره نوزاد در گریه و توانایی شما در آرام‌کردن او بسیار مهم است. گریه شدید گاهی می‌تواند به علت بی‌تجربگی مادر در آرام‌کردن او باشد که این نکات باید توسط پزشک آموزش داده شود.
نفخ در نوزاد چیست و چه علامتی دارد
تنها علامت نفخ در نوزاد گریه است. مطالب بالا تنها مقدمه‌ای بود برای تشخیص گریه طبیعی از گریه غیرطبیعی که نشان‌دهنده نفخ در نوزاد است. بیماری که باعث نفخ مکرر در نوزاد و بی‌قراری او می‌شود کولیک نام دارد. کولیک به معنی درد شکم به دلیل نفخ است که در نوزادان به دلیل تکامل کم دستگاه گوارش، کولیک به‌شدت دردناک ایجاد می‌شود و به دلیل تحرک پایین نوزاد، دفع گاز برای او سخت است که منجر به گریه شدید او می‌شود.
علت نفخ در نوزاد چیست؟
علت نفخ در نوزاد ناشناخته است. اما اگر نوزادتان بیش از حد گریه می‌کند، ارزیابی آن توسط متخصص واجب است. درصورتی‌که هیچ بیماری و علتی پیدا نشد، علت احتمالی کولیک است.
تشخیص نفخ در نوزاد چگونه است؟
اغلب نفخ نوزاد را بر اساس تجربه بزرگ‌ترها تشخیص می‌دهند و در صورت گریه شدید نوزاد به مادر اطلاع می‌دهند که احتمالاً نفخ دارد. اما تشخیص علمی بر اساس یک قانون سه‌گانه به نام قانون وسل است.
۱. قانون سه‌گانه وسل
گریه به مدت بیشتر از ۳ ساعت در روز، حداقل ۳ روز در هفته و به مدت بیشتر از ۳ هفته نشان‌دهنده کولیک یا نفخ نوزاد است.
۲. علائم همراه با گریه
علائم همراه با گریه بسیار مهم است. اگر نوزاد همراه با گریه پاهایش را توی شکمش جمع می‌کند و گاهی گریه‌ها با دفع گاز همراه‌اند احتمالاً نوزادتان کولیک دارد.
۳. بادگلو
اگر بعد از شیر خوردن بادگلوی نوزاد را نمی‌گیرید، احتمالاً این موضوع موجب تجمع هوا در روده‌ها و نفخ او شده است.
درمان نفخ نوزاد
۱. اولین قدم در درمان نفخ نوزاد، آموزش صحیح رفتار با نوزاد است.
برای درمان نفخ نوزاد شما باید بعد از شیر خوردن بادگلوی نوزاد را بگیرید در شرایط گریه و ناآرامی کودک، ماساژ آرام دور ناف و دمر خواباندن روی دستتان و ماساژ کمر نوزاد می‌تواند به آرام‌شدن او کمک کند.
نفخ نوزاد اغلب تا ۶ ماهگی که کودک بتواند تحرک بالایی داشته باشد، ادامه پیدا می‌کند در کنار راهکارهای بالا که از درد و بی‌تابی کودک کم می‌کند، برای درمان نفخ نوزاد گاهی به تشخیص پزشک دارو برای کاهش درد نوزاد کمک‌کننده است.
برای درمان نفخ نوزاد داروهای زیادی با منبع مختلف گیاهی و شیمیایی برای کولیک وجود دارند. هر نوزاد نسبت به یک داروی خاص عادت می‌کند و واکنش بهتری نشان می‌دهد. ممکن است برای آرام‌شدن کودکتان مجبور شوید چند داروی ضد کولیک مختلف را امتحان کنید.
۲. دو داروی روتین برای درمان نفخ نوزاد؛ کولیک اید و کولیکز
این دو دارو بر پایه گیاهی هستند. دستور و مقدار مصرف آن را از پزشک خود بپرسید.
ماده دارویی اصلی این دو دارو برای درمان نفخ نوزاد، سایمتیکون است که ضد نفخ است و از درد شکم می‌کاهد. عصاره رازیانه و عصاره شوید موجود در این دارو به هضم غذا و کاهش نفخ کمک می‌کند. داروی کولیک اید علاوه بر درمان نفخ نوزاد به افزایش اشتهای نوزاد کمک می‌کند. حواستان باشد بعد از مصرف این دارو حتماً به نوزاد خود شیر بدهید تا گرسنه نماند.
برخی افراد عرقیات گیاهی مانند عرق نعنا را برای درمان نفخ نوزاد توصیه می‌کنند؛ اما به دلیل حساس‌بودن گوارش نوزاد و احتمال غیربهداشتی بودن، تنها داروهای داروخانه که در شرایط مناسب و دوز مناسب نوزاد طراحی شده‌اند توصیه می‌شود.
هنگام نفخ نوزاد باید به چه تشخیص‌های دیگری توجه کنیم؟
گاهی وقتی یک‌سری علائم بیماری را در نوزاد می‌بینیم، ممکن است بیماری‌های دیگر او را کاور کند. برای مثال اگر نوزاد به‌شدت گریه می‌کند و پاهایش را در شکم می‌کشد ممکن است آن‌قدر توجهمان به سمت نفخ او برود که از عفونتی که دارد غافل شویم. گاهی هم ممکن است بیماری‌های دیگری علائمی داشته باشد که بسیار شبیه به علائم نفخ نوزاد باشد و به‌اشتباه کولیک تشخیص داده شود. در ادامه به بررسی بیماری‌هایی که باید در کنار کولیک به تشخیص آنها اهمیت بدهیم می‌پردازیم:
۱. درد
می‌دانیم تنها علامت ارتباطی نوزادان گریه‌کردن است. گاهی این گریه به‌خاطر احساس درد یا مشکل دیگری رخ می‌دهد و به‌اشتباه ما علت آن را نفخ می‌خوانیم. پس در مواردی که کودک گریه شدیدی دارد قبل از تشخیص نفخ نوزاد باید از نظر عفونت و مشکلات دیگر او را بررسی کنیم و بهتر است به پزشک مراجعه کنیم.
۲. پربودن بیش از حد معده
گاهی علت به خود پیچیدن نوزاد و گریه‌های شدید او پر بودن بیش از حد معده است. اگر بیش از حد و بیشتر از نیاز نوزاد به او شیر بدهید ممکن است بی‌قرار شود و گریه شدیدی کند؛ بنابراین شیردهی بهتر است بنابه‌درخواست و میزان نیاز نوزاد باشد.
۳. بیماری رفلاکس
بیماری رفلاکس هم می‌تواند باعث بی‌قراری نوزاد شود. به بازگشت شیر از معده به سمت مری و دهان رفلاکس می‌گوییم که در نوزادان به علت شل بودن دریچه بالای معده بیشتر رخ می‌دهد. گاهی رفلاکس پنهان است و به طور واضح خروج شیر از دهان کودک را نمی‌بینیم. در این موارد ممکن است بی‌قراری کودک به‌اشتباه به علت کولیک شناخته شود. برای افتراق کولیک از رفلاکس هنگام خواب کودک را در یک شیب ملایم بخوابانید به‌طوری‌که سر او بالاتر باشد. اگر راحت‌تر خوابید و کمتر بیدار شد علت بی‌قراری رفلاکس بوده است و ربطی به کولیک ندارد.
۴. حساسیت به شیرخشک یا شیر مادر
گاهی بی‌قراری کودک به علت حساسیت به شیرخشک یا شیر مادر است. در این موارد ممکن است در پوشک نوزاد خون هم ببینید یا روی بدن او کهیر ببینید.
۵. مشکل در سیستم عصبی
هرگونه آسیب به کودک، هرگونه مشکل در سیستم عصبی می‌تواند باعث بی‌قراری نوزاد شود. تنها راه افتراق سایر مشکلات از کولیک معاینه دقیق نوزاد توسط یک پزشک است. اگر در معاینه هیچ‌گونه یافته غیرطبیعی نباشد آنگاه می‌توانیم علت بی‌قراری کودک را به کولیک ارتباط دهیم؛ زیرا غیر از کنارگذاشتن سایر علل راه مطمئن دیگری برای تشخیص نفخ نوزاد وجود ندارد.
سخن پایانی
در پایان باید بدانید که مراقبت از نوزاد بسیار سخت است و مراقبت از نوزادی که کولیک دارد، بسیار سخت‌تر. علاوه بر درمان نفخ نوزاد کولیک، سعی کنید برای آرامش خود برنامه‌ریزی کنید و استرس خود را مدیریت کنید. به خواب خود اهمیت بدهید و در صورت شب‌بیداری در طول روز همراه نوزاد خود استراحت کنید. دوره نفخ نوزاد و ناآرامی نوزاد به‌سرعت می‌گذرد؛ اما اثرات مخرب بی‌خوابی ممکن است تا مدت‌ها شما را درگیر کند؛ بنابراین در کنار اهمیت‌دادن به مشکلات نوزادتان سعی کنید برای خواب و آرامش خود برنامه‌ریزی کنید و از دوست و آشنایان کمک بگیرید.
مادرانی که دچار بی‌خوابی می‌شوند بیشتر در معرض افسردگی و آسیب‌های آن هستند. بی‌خوابی می‌تواند افسردگی بعد از زایمان را طولانی‌تر کند. سعی کنید برای خود نیز وقت بگذارید ورزش کنید، موسیقی ملایم گوش دهید، آرامش و حس خوب شما به نوزادتان نیز آرامش می‌دهد و نتیجه بهتری در آرام‌کردن او دارد. برعکس زمان‌هایی که استرس و بی‌خوابی زیادی دارید و حوصله مراقبت از نوزاد را ندارید، این حس شما را دریافت می‌کند و نوزادتان نیز ناآرامی بیشتری خواهد داشت.
من خودم بهترین روشی که تا حالا امتحان کردم استفاده از دستگاه شیر ساز بی بی برزا بوده و واقعا جواب گرفتم جهت راهنمایی از از سایت سیسمونی بی بی لایف شیراز خرید کردم کیفیتش عالی بوده