علت خشکی لب هر چه باشد، برای بسیاری افراد آزاردهنده است به‌ویژه اینکه خشکی لب ظاهر لب را نیز بدشکل می‌کند. خشک‌شدن لب یک مشکل رایج است و خیلی‌ها را درگیر می‌کند. به خشکی لب ترک لب هم گفته می‌شود. در مواردی علائم خشکی لب به‌قدری غیرقابل‌تحمل است که برای درمان آن به افراد متخصص و پزشک نیاز است. به‌خصوص در افرادی که با سوزش و درد همراه است، باید هر چه سریع‌تر برای رفع آن اقدام شود.
این عارضه به علت سردی هوا در زمستان بیشتر اتفاق می‌افتد. البته اگر از کسانی هستید که لب خود را مدام گاز می‌گیرید، عادت به لیس زدن آن دارید یا از محصولات محرک لب استفاده می‌کنید بیشتر از بقیه دچار خشکی لب می‌شوید. خشک‌شدن لب دلایل مختلفی دارد که در ادامه درباره آن اطلاعات بیشتری آورده شده است.
بیشتر بخوانید: نیاسینامید برای چی خوبه؟ عوارض جانبی احتمالی
خشکی لب چیست؟
برای خیلی از ما علت خشکی لب اهمیت دارد، به دلیل این که وقت‌وبی‌وقت با این مشکل مواجه می‌شویم. با دانستن علت خشکی لب می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد. گاهی ممکن است جراحات و زخم‌های روی لب طوری باشد که غذاخوردن و صحبت‌کردن را دچار اختلال کند.
باید به این مسئله مهم توجه داشت که پوست لب یکی از نازک‌ترین لایه‌های پوست بدن است. این قسمت از پوست به علت نداشتن غده‌های چربی خیلی زود آب خود را از دست می‌دهد. وقتی لب‌ها آب خود را از دست می‌دهند سطح پوست لب ترک می‌خورد، پوسته‌پوسته می‌شود و حتی زخم می‌شود. درصورتی‌که علت خشکی لب ازدست‌دادن آب نباشد، می‌توان سرما را یکی از مهم‌ترین دلایل آن دانست. خشکی هوا نیز ممکن است بی‌علت نباشد.
علائم خشکی لب
علت خشکی لب و علائمی که در آن مشاهده می‌شود، در مواردی ممکن است به مراجعه به افراد متخصص نیاز داشته باشد. درصورتی‌که حس می‌کنید پوست لب شما خشک شده است، ممکن است چند علامت دیگر را نیز حس کنید. این علائم در برخی افراد شدیدتر و در برخی دیگر ساده‌تر هستند:
- اولین علامت آن خشک‌شدن و چروک شدن لب‌ها است.
- ممکن است لب‌ها پوسته‌پوسته شوند.
- در موارد شدید ترک‌های عمیق یا سطحی روی لب‌ها ایجاد می‌شود.
- اگر سریع‌تر برای درمان اقدام نشود، ترک‌ها به زخم تبدیل می‌شوند.
- لب‌ها ورم می‌کنند و حالت عادی خود را از دست می‌دهند.
- ترک‌ها و زخم‌ها ممکن است خونریزی کنند.
- رنگ لب‌ها به سرخی می‌زند.
- سوزش، درد و گزگز نیز از علائم خشکی لب محسوب می‌شوند.
علت خشکی لب چیست؟
شاید بتوان مهم‌ترین علت خشکی لب را این دانست که این قسمت از صورت فاقد هر گونه غده چربی است و به همین دلیل بسیار مستعد خشک‌شدن است. به‌محض این که رطوبت در این ناحیه کم شود، لب‌ها خشک می‌شوند. مهم‌ترین این دلایل را در ادامه می‌بینید. برخی مواقع برای تشخیص صحیح علت آن باید از افراد متخصصان و پزشکان کمک بگیرید.
۱. هوای سرد و خشک
علت خشکی لب را می‌توان خشک و سردشدن هوا نیز دانست. این عارضه در فصل‌های سرد سال بیشتر از روزهای گرم دیده می‌شود. حتی هوای خشک داخل محیط خانه هم می‌تواند به خشک‌شدن لب‌ها منجر شود.
۲. تابش اشعه‌های مضر خورشید
اگر به مدت طولانی در معرض تابش اشعه‌های مضر خورشید قرار بگیرید، ممکن است لب‌ها آب و رطوبت خود را از دست بدهند و خشک شوند.
۳. لیس زدن لب‌ها
افرادی که عادت به لیس زدن لب‌های خود دارند، این عارضه در آنها بیشتر از بقیه مشاهده می‌شود. گوشه لب‌های این افراد به طور معمول دچار ترک‌خوردگی می‌شود.
۴. مرطوب نکردن لب‌ها
لب‌ها باید به شکل‌های مختلف مرطوب نگه داشته شوند. مرطوب نکردن لب‌ها می‌تواند به خشک‌شدن آنها منتهی شود.
۵. استفاده از رژ یا بالم لب علت خشکی لب
برای آنها که از لوازم آرایشی استفاده می‌کنند، علت خشکی لب می‌تواند متفاوت باشد. زیرا لوازم آرایشی مثل بالم لب و رژ لب که به طور مستقیم با پوست لب در ارتباط هستند ممکن است موجب خشک‌شدن و پوسته‌پوسته شدن لب‌ها شوند.
۶. گازگرفتن پوست لب
یکی دیگر از علت‌های خشک‌شدن پوست لب‌ها گازگرفتن آنها است. این مسئله در افرادی که عادت به گازگرفتن لب‌های خود دارند بیشتر مشاهده می‌شود.
۷. ننوشیدن آب کافی
مهم‌ترین علت خشکی لب ازدست‌دادن آب بدن و کم‌آبی است. کسانی که عادت به نوشیدن آب به اندازه کافی در طول روز ندارند، عارضه خشکی لب در آنها بیشتر دیده می‌شود.
۸. مصرف برخی داروها علت خشکی لب
مصرف برخی داروها مثل داروهای شیمی‌درمانی نیز لب‌ها را خشک می‌کند. به طور معمول، در بروشور داروها اشاره می‌شود که ممکن است با چه عوارضی همراه باشند. مصرف داروهای کم‌کاری تیروئید هم می‌تواند عارضه خشکی لب را به دنبال داشته باشد. برخی محصولات مثل اسید سالیسیلیک هم خاصیت خشک‌کنندگی پوست دارند.
۹. کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی
علت خشکی لب را می‌توان کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن نیز دانست. کمبود ویتامین ب به‌ویژه ب ۲ (ریبوفلاوین)، ب ۳ (نیاسین) و ب ۶ (پیریدوکسین) یکی از آنها است. همچنین، کمبود آهن و ویتامین ای نیز می‌تواند موجب خشک‌شدن لب‌ها شود.
۱۰. استفاده از ارتودنسی
آنها که از ارتودنسی استفاده می‌کنند نیز در مواقعی ممکن است به خشکی لب دچار شوند.
۱۱. داشتن حساسیت علت خشکی لب
حساسیت داشتن هم می‌تواند موجب خشک‌شدن لب‌ها شود.
۱۲. گرفتگی بینی
اگر دچار گرفتگی بینی شده باشید، ممکن است در حین آن خشکی لب را نیز تجربه کرده باشید.
۱۳. خشکی لب و کبد
در برخی مواقع علت خشکی لب می‌تواند به مشکلات کبدی مربوط باشد. کبد نقش مهمی در تصفیه سم‌های بدن دارد و زمانی که کارکرد آن مختل شود، ممکن است علائم مختلفی مثل خشکی در لب‌ها دیده شود.
۱۴. خشکی لب در بارداری
خشکی لب در زمان بارداری می‌تواند به تغییرات هورمونی و بالارفتن نیاز به آب و مواد غذایی مربوط باشد. البته در برخی از خانم‌ها حساسیت بیشتر پوست به عوامل بیرونی در دوران بارداری هم ممکن است به خشک‌شدن لب‌ها منجر شود.
۱۵. خشکی لب و صفرا
در برخی نیز علت خشکی لب به مشکلات نبودن تعادل در صفرا مربوط می‌شود. صفرا یکی از اخلاط چهارگانه بدن است که بالارفتن آن می‌تواند باعث خشک‌شدن و ترک‌خوردن لب‌ها شود.
روش‌های خانگی درمان خشکی لب
بعد از کشف علت خشکی لب باید برای درمان آن اقدام شود. در بیشتر مواقع نیازی به مراجعه به پزشک نیست و روش‌های خانگی برای درمان کافی هستند. به طور معمول درمان آنها به چند روز یا چند هفته زمان نیاز دارد.
۱. لایه‌برداری لب‌ها
یکی از ساده‌ترین روش‌های درمان در خانه لایه‌برداری لب‌ها است. به دلیل این که خشک‌شدن باعث پوسته‌پوسته شدن زیر سطح لب‌ها می‌شود. لایه‌برداری کمک می‌کند تا سلول‌های مرده پوست از روی آنها برداشته شوند. برای این کار می‌تواند کمی شکر به روغن‌زیتون اضافه کنید و این ترکیب را آرام روی لب‌ها بکشید.
۲. استفاده از مرطوب‌کننده
مرطوب‌کننده‌های قوی هم مثل روغن نارگیل، زیتون، بادام شیرین و جوجوبا می‌توانند در حفظ رطوبت لب‌ها و رفع خشکی در آنها مؤثر باشند.
۳. نوشیدن آب
اشاره شد که یک علت خشکی لب کم‌آبی بدن است. به همین دلیل نوشیدن آب کافی در طول روز می‌تواند از بروز خشکی لب جلوگیری کند. بهترین پیشنهاد برای حفظ رطوبت لب‌ها نوشیدن آب است و نباید لب‌ها را با بزاق دهان مرطوب کرد. این کار خشکی و ترک‌خوردگی را تشدید می‌کند.
۴. بالم لب
بالم لب نیز به‌خوبی می‌تواند در حفظ رطوبت لب‌ها مؤثر باشد. بالم لب‌های تهیه شده از پارافین یا وازلین برای مرطوب کردن لب‌ها و درمان خشکی اثرگذاری بیشتری دارند. بالم‌های معطر و رنگی که موجب تحریک لب می‌شوند، برای درمان خشکی مناسب نیستند.
۵. تغذیه مناسب
تغذیه مناسب و رساندن ویتامین‌ها و مواد معدنی به بدن با مواد غذایی باکیفیت می‌تواند جلوی ترک‌خوردن لب‌ها و خشکی آنها را بگیرد.
۶. استفاده از شال‌گردن یا ماسک
در روزهایی که هوا خیلی سرد است و باد می‌وزد، خوب است که با شال‌گردن یا ماسک از تماس هوای خشک و سرد با لب‌ها جلوگیری کنید.
علت خشکی لب و مراجعه به پزشک
برخی مواقع مهم نیست علت خشکی لب چیست و شدت زخم‌ها و ترک‌ها به‌قدری است که درمان‌های خانگی مؤثر واقع نمی‌شود. در این صورت فرد باید برای رفع و درمان علائم به پزشک مراجعه کند. ترک‌هایی که در گوشه‌های لب ایجاد می‌شود درد زیادی دارد که غذاخوردن و نوشیدن را سخت می‌کند. در این صورت برای درمان بهتر است هر چه سریع‌تر از افراد متخصص کمک گرفته شود.
درصورتی‌که خشک‌شدن لب‌ها با زخم، تغییر رنگ، ایجاد پلاک‌های سفید و از همه مهم‌تر عفونت همراه باشد، مراجعه به پزشک دراسرع‌وقت اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر ترک‌خوردن لب‌ها با علائم شدید کم‌آبی بدن رخ دهد، نوشیدن مایعات توصیه می‌شود. درصورتی‌که فرد علاوه بر خشک‌شدن و ایجاد ترک در لب‌ها علائم دیگری مثل یبوست، کاهش دفعات ادرار، سردرد و خشکی دهان را نیز تجربه می‌کند، باید برای هر چه زودتر برای درمان اقدام کند. در مواقعی لازم است که برای فرد سرم تجویز شود.
علت خشکی لب و راه‌های پیشگیری
برای پیشگیری از خشک‌شدن باید علت خشکی لب را پیدا کنید. برخی روش‌های جلوگیری از ترک لب عبارت‌اند از:
- استفاده‌کردن از دستگاه بخور در خانه برای حفظ رطوبت هوا می‌تواند مؤثر باشد.
- به مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار نگیرید و می‌توانید از ضدآفتاب مخصوص لب نیز استفاده کنید.
- از استفاده از محصولات آرایشی معطر، حساسیت‌زا و با رنگ‌های شیمیایی روی لب خودداری کنید.
- مصرف دخانیات را کنار بگذارید.
- مصرف غذاهای تند و پرادویه را کمتر کنید.
- لایه‌برداری منظم از پوست لب نیز جلوی خشکی آن را می‌گیرد.
