در صورت گازگرفتگی توسط سگ علاوه بر رعایت کامل بهداشت محل زخم، باید حتما آنتیبیوتیک استفاده شود. دهان تمام موجودات حاوی مقداری زیادی از میکروبهای مختلف است. این میکروبها نباید وارد خون شوند و در صورت ورود به گردش خون باعث ایجاد عفونت و عوارض بعدی میشوند. پس هر نوع از گازگرفتگی در شرایطی که موجب خونریزی شده باشد میتواند باعث ایجاد عفونت شود. حتی اگر انسانی، انسان یا موجود دیگری را گاز بگیرد ممکن است عفونت در محل گازگرفتگی ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: انواع نارسایی تنفسی کداماند؟ دلایل و درمان
در گازگرفتگی توسط سگ نگران چه موضوعی هستیم؟
در گازگرفتگی توسط سگ علاوه بر آنکه نگران عفونت محل زخم هستیم، نگران بیماری هاری نیز هستیم.
هاری یک بیماری ویروسی است که اعصاب را درگیر میکند و بهسرعت کشنده است. هاری فقط از سگ مبتلا به هاری منتقل میشود و سگی که بیمار نباشد امکان انتقال این ویروس را ندارد.
هاری چیست و چه علائمی ایجاد میکند؟
هاری یک ویروس کشنده است که در صورت ابتلای انسان یا هر حیوان دیگر بهسرعت باعث مرگ او میشود. این ویروس اعصاب را درگیر میکند و در اعصاب زندگی میکند. هاری توسط گازگرفتگی یا خراش پوست، وارد اعصاب بدن میشود و شما را مبتلا میکند.
از میان تمام جانوران، جوندگان بیشترین احتمال آلودگی با ویروس هاری را دارند. گازگرفتگی توسط موش یا خرگوش، احتمال ابتلای به هاری بسیار بیشتر از سگ دارد و حتی خراش گربه، احتمال ابتلای هاری بیشتری نسبت به سگ دارد؛ زیرا گربهها بهاحتمال بالاتری به هاری مبتلا میشوند؛ اما تفکر عمومی بر این باور غلط است که هاری بیماری مخصوص سگهاست و احتمال ابتلای سگها بسیار بالاتر است.
بنابراین باید بعد از خراش پوستتان توسط گربه و یا گزیده شدن توسط جوندگان فوراً به متخصص عفونی جهت تزریق واکسن و دریافت دارو مراجعه کنید.
ویروس هاری توسط اعصاب قسمت گاز گرفته شده وارد بدن میشود. یک دوره نهفتگی مشخص دارد و بعد از پایان دوره نهفتگی، علائم بیماری هاری آغاز میشود. ابتدا یکسری علائم غیراختصاصی مشاهده میشود و سپس علائم عصبی، نور گریزی و ترس از نور، آبگریزی و عطش ایجاد میشود. بیمار مبتلا به هاری عطش فراوانی به آب دارد؛ اما از آب میترسد و توان نوشیدن آب را ندارد. دائماً آبریزش دهانی دارد. حتماً سگهایی که آبریزش شدید دهانی دارند دیدهاید. احتمال ابتلای هاری در این سگها بالاتر است؛ زیرا یکی از علائم هاری آبریزش دهان است.
بعد از ایجاد این علائم، علائم عصبی شدیدتر میشوند و در نهایت شخص مبتلا به هاری میمیرد و هیچچیزی بعد از شروع علائم هاری نمیتواند جلوی توقف روند و مرگ را بگیرد. هر حیوان یا انسانی که به هاری مبتلا شود قطعاً میمیرد.

چگونه از ابتلای به هاری جلوگیری کنیم؟
همانطور که گفتیم، بیماری هاری یک بیماری ویروسی است و درمان سختی دارد. بهترین راه، جلوگیری از ابتلای به هاری است. سعی کنید در صورت رفتوآمد در محلهای پرخطر که حیوانات وحشی زیادی دارند، و یا در صورت ارتباط شغلی با حیوانات حتماً واکسن هاری بزنید. اگر حیوان خانگی دارید باید مرتب او را واکسینه کنید. واکسیناسیون بهترین و مؤثرترین راه پیشگیری از هاری است.
همچنین بلافاصله بعد از خراش یا گزش توسط حیوانات باید واکسن هاری تزریق شود. واکسن هاری در سه دوز تزریق میشود دوز دوم هفت روز بعد از دوز اول و دوز سوم ۲۱ روز بعد تزریق میشود.
گاهی زخم حاصل از گازگرفتگی بسیار عمیق است یا گازگرفتگی توسط سگ ولگردی است که به هاری نداشتن آن اطمینان نداریم. در این موارد باید علاوه بر واکسن از آنتیبادی استفاده کنیم. آنتیبادیها، فاکتورهای ایمنی بدن هستند که باعث مبارزه با ویروس میشوند و مستقیماً به ویروسهای بدن حمله میکنند آنها را از بین میبرند. اما واکسن بهصورت غیرمستقیم ایمنی بدن را تأمین میکند بهطوریکه بدن را مجبور به تولید آنتیبادی و حمله به ویروس میکند؛ بنابراین در موارد شدید بهتر است علاوه بر واکسن آنتیبادی تزریق شود.
سعی کنید برای پیشگیری از گزش توسط حیوانات از آنها تا جای ممکن دوری کنید. در صورت حمله حیوان به شما و یا دویدن سگ به دنبالتان، با ایجاد مانع بر سر راه او سعی کنید فرار کنید.
درصورتیکه سگ در حال حمله به شماست و نمیتوانید جلوی این حمله را بگیرید، یک قطعه پارچه ضخیم از لباستان را دور دستتان بپیچید و دست را مانع سگ کنید تا با گازگرفتن پارچه دور دستتان آسیبی به شما وارد نشود، البته این همیشه آخرین راه است و باید تا جای ممکن از گزیده شدن توسط سگ پیشگیری کنید، گاهی دندانها و فک حیوان بسیار قوی است و حتی میتواند باعث فشار و شکستگی استخوان بدن شما شود. به همین دلیل در صورت فشار بر استخوان و مفاصل و محدودیت حرکت به ارتوپد مراجعه کنید.
درمان گازگرفتگی توسط سگ چیست؟
بعد از گازگرفتگی توسط سگ، گربه، جوندگان و یا خراش گربه، باید سریعاً به اورژانس مراجعه کنید. در اورژانس اولین دوز واکسن هاری برای شما تزریق میشود .
دوزهای واکسن را منظم دریافت کنید و در صورت بزرگبودن زخم بهتر است آنتیبادی هاری نیز تزریق کنید.
همانطور که گفتیم عامل اصلی بیماری هاری ویروسی است. ویروسها هیچ داروی مشخصی ندارند؛ اما با آب و نمک بیشتر ویروسها از بین میروند. اما جنس ویروس هاری اندکی متفاوت است و به صابون حساس است. صابون میتواند دیواره ویروس هاری را نابود کند و بهسرعت این ویروس را از بین ببرد؛ بنابراین توصیه میشود در صورت گازگرفتگی توسط سگ، با آب و صابون محل زخم را بهخوبی بشویید تا اگر هر ویروسی وجود دارد از بین برود.
همچنین میتوانید چند روز اول زخم را با صابون بهخوبی بشویید.
زخم حاصل از گازگرفتگی توسط سگ هرگز نباید بسته شود. بخیهزدن و بستن این زخمها اشتباه است و ریسک عفونت زخم را بالاتر میبرد. بهتر است زخم گازگرفتگی را باز بگذارید و روزانه شستشو دهید.
در صورت گازگرفتگی عمیق از آنتیبادی استفاده کنید.
واکسن هاری را در سه دوز از روز گازگرفتگی توسط سگ و سایر جانوران منظم تزریق کنید.
درمان تمام انواع گازگرفتگی باید به کمک آنتیبیوتیک باشد. پس از گازگرفتگی توسط سگ و سایر جانوران حتماً به پزشک متخصص جهت درمان آنتیبیوتیکی مراجعه کنید.
داروهای مختلفی بهصورت موضعی یا خوراکی برای درمان زخم حاصل از گازگرفتگی استفاده میشوند. این درمان میتواند به کمک آموکسیسیلین و سفالوسپورین باشد یا ترکیبات دارویی دیگری استفاده شود. درمان دارویی پس از گازگرفتگی توسط سگ باید کامل باشد. توصیه میکنیم دوز دارو مناسب باشد و کمتر استفاده نشود زیرا میتواند باعث عفونت و افزایش مقاوم آنتیبیوتیکی شود. در زخمهای بزرگتر و مستعد عفونت گاهی نمونه کشت از سطح زخم میتواند به انتخاب درمان مناسب کمک کند. سعی کنید تاحدامکان طولانیتر از آنتیبیوتیک استفاده کنید تا ریسک عفونت کمتر شود.

چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کنید؟
در هر گونه زخم یا خراش توسط حیوان، ضروری است که سریعاً به اورژانس مراجعه کنید. فرقی ندارد که زخم کوچک یا بزرگ باشد، حتماً باید آنتیبیوتیک استفاده کنید و در شرایط استریل زخم را شستشو دهید و در صورت لزوم باند سبکی که هوا را بهراحتی منتقل کند روی زخم ببندید. اما معمولاً پزشک ترجیح میدهد زخمهای حاصل از گزیدگی را نبندد و حتی بخیه زده نمیشود.
جمعبندی مطلب
گازگرفتگی توسط سگ، یکی از موارد شایع مراجعه به اورژانس مخصوصاً در محلهایی که سگهای ولگرد زیادی وجود دارند است. برای جلوگیری از گازگرفتگی توسط سگ بهتر است مواجهه کمتری با حیوانات مخصوصاً حیوانات ولگرد داشته باشید.
درصورتیکه توسط سگ گاز گرفته شدید، فوراً به اورژانس مراجعه کنید. تا زمان رسیدن به اورژانس بهتر است زخم خود را با آب و صابون شستشو دهید. صابون باعث تخریب دیواره ویروس هاری میشود و ویروس هاری را بهسرعت میکشد. بعد از رسیدن به اورژانس واکسن هاری برای شما تزریق میشود. در مواقعی که زخم بزرگی دارید یا زخم عفونی دارد درمان آنتیبادی نیز انجام میشود.
در تمام انواع زخم و خراش توسط حیوانات باید آنتیبیوتیک استفاده کنید تا از عفونت در مقابل میکروبهای دهان آن جانور در امان باشید. آنتیبیوتیک باید با تجویز متخصص و دوره درمانی کامل و دوز مناسب انجام شود تا بهترین اثر را در پیشگیری داشته باشد.