دیسک کمر یکی از شایع‌ترین مشکلات ستون فقرات است و گاهی تنها با چند عادت اشتباه می‌تواند به بحرانی دردناک تبدیل شود. بسیاری از بیماران بدون آگاهی با انجام کارهایی ساده مانند نشستن نادرست یا بی‌توجهی به ورزش وضعیت خود را بدتر می‌کنند. این رفتارها به مرور زمان می‌تواند به آسیب‌های ماندگار در ستون فقرات منجر شود و کیفیت زندگی فرد را به‌شدت کاهش دهد. نادیده گرفتن نشانه‌های اولیه درد یا بی‌حسی باعث می‌شود درمان دیرتر آغاز شود و روند بهبودی دشوارتر گردد. توجه به هشدارهای بدن و اصلاح سبک زندگی در مراحل ابتدایی کلید جلوگیری از آسیب‌های بیشتر و حفظ سلامت ستون فقرات است.

اشتباهات رایج که باعث بدتر شدن دیسک کمر می‌شود

نشستن طولانی‌مدت و بدون وقفه

یکی از بزرگترین دشمنان دیسک کمر نشستن طولانی‌مدت است. زمانی که برای ساعت‌ها پشت میز یا پشت فرمان می‌نشینید، فشار زیادی به دیسک‌های کمری وارد می‌شود. این فشار به مرور زمان باعث تحلیل بافت دیسک و تشدید بیرون‌زدگی آن می‌گردد بهتر است:

• از صندلی با پشتی ارگونومیک استفاده کنید.
• هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه از جای خود بلند شوید و کمی راه بروید.
• در هنگام نشستن کف پاهایتان روی زمین باشد و زانوها زاویه ۹۰ درجه داشته باشند.

بلند کردن اجسام سنگین به ‌صورت اشتباه

یکی از شایع‌ترین دلایل پارگی یا تشدید دیسک کمر بلند کردن نادرست اجسام است. خم شدن از کمر برای بلند کردن وسیله‌ای سنگین فشار زیادی بر دیسک‌ها وارد می‌کند. برای پیشگیری:

• زانوها را خم کنید و جسم را نزدیک بدن نگه دارید.
• از چرخش ناگهانی کمر در حین بلند کردن یا گذاشتن وسیله خودداری کنید.
• در صورت سنگین بودن بار، از دیگران کمک بگیرید.

اضافه ‌وزن و تغذیه ناسالم

اضافه ‌وزن یکی از مهم‌ترین عوامل فشار بر مهره‌های کمری است. همچنین کمبود مواد مغذی مانند کلسیم، منیزیم و ویتامین D باعث ضعف استخوان‌ها و عضلات می‌شود. پیشنهاد می‌شود:

• رژیم غذایی متعادل شامل سبزیجات، میوه‌ها و منابع پروتئینی مصرف کنید.
• وزن خود را در محدوده طبیعی نگه دارید.
• از مصرف زیاد قند و چربی‌های اشباع خودداری کنید.

بی ‌تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی

بی ‌تحرکی باعث ضعف عضلات حمایت‌کننده ستون فقرات می‌شود. عضلات ضعیف نمی‌توانند از دیسک‌ها محافظت کنند و این موضوع باعث افزایش فشار روی آن‌ها می‌گردد. بنابراین:

• ورزش‌های مخصوص کمر (تحت نظر فیزیوتراپیست یا پزشک) انجام دهید.
• پیاده‌روی منظم و شنا گزینه‌های ایمن و مؤثری هستند.
• از انجام حرکات پر‌فشار یا پرش‌های ناگهانی بپرهیزید.

اگر دردهای کمری شما ادامه ‌دار شده یا به پاها سرایت کرده است توصیه می‌شود برای بررسی و درمان تخصصی به یک پزشک متخصص و حاذق مراجعه کنید. دکتر عادل کیومرثی یکی از بهترین جراحان مغز و اعصاب در رشت است که با بهره‌گیری از روش‌های پیشرفته در زمینه درمان و جراحی دیسک کمر به بیماران کمک می‌کنند تا بهبود سریع‌تر و پایدارتری را تجربه کنند. همچنین می توانید در سایت ایشان بیمارانی که توسط آقای دکتر درمان شده اند را نیز مشاهده نمایید.

خوابیدن در وضعیت نامناسب

وضعیت خواب نیز در سلامت ستون فقرات بسیار تأثیرگذار است. خوابیدن روی تشک خیلی نرم یا خیلی سفت و همچنین خوابیدن به روی شکم فشار را تشدید می‌کند. بهترین روش خوابیدن:

• به پهلو و با زانوی کمی خم شده است.
• استفاده از بالش کوچک بین زانوها به کاهش فشار کمک می‌کند.
• تشک طبی با سفتی متوسط انتخاب کنید.

مصرف خودسرانه داروها

• برخی بیماران برای کاهش درد به‌صورت خودسرانه از داروهای مسکن یا ضدالتهاب استفاده می‌کنند. این کار ممکن است علائم را موقتاً پنهان کند اما علت اصلی را درمان نمی‌کند.
• همیشه داروها را طبق نظر پزشک مصرف کنید و از درمان‌های خانگی بدون مشورت با متخصص بپرهیزید.

نادیده گرفتن علائم هشداردهنده

• دردهای خفیف و موقتی نباید نادیده گرفته شوند. بی‌حسی، گزگز یا ضعف در پاها می‌تواند نشانه‌ی پیشرفت بیرون‌زدگی دیسک باشد.
• مراجعه‌ی زودهنگام به پزشک متخصص ستون فقرات می‌تواند از آسیب‌های دائمی جلوگیری کند.

عدم انجام حرکات اصلاحی و تقویتی

• بسیاری از بیماران پس از کاهش درد، تمرینات فیزیوتراپی را متوقف می‌کنند. این یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات است. عضلات اطراف ستون فقرات نقش مهمی در محافظت از دیسک‌ها دارند و ضعف این عضلات می‌تواند خطر بازگشت درد را افزایش دهد.
• انجام منظم تمرینات تقویتی و کششی زیر نظر متخصص از بازگشت مشکلات جلوگیری می‌کند.

تاثیر کم‌ آبی بدن بر دیسک‌ های بین مهره‌ای

دیسک‌های بین مهره‌ای برای حفظ خاصیت ارتجاعی و عملکرد صحیح خود به میزان مناسبی از آب نیاز دارند. کم‌آبی بدن می‌تواند باعث خشکی و کاهش انعطاف‌پذیری دیسک‌ها شود و در نتیجه احتمال پارگی یا فتق دیسک را بالا ببرد. افرادی که در طول روز به میزان کافی آب نمی‌نوشند بیشتر در معرض تشدید مشکلات دیسکی هستند.

مصرف منظم آب، میوه‌های آبدار و پرهیز از نوشیدنی‌های کافئین‌دار یا قندی از بهترین روش‌های حفظ سلامت دیسک‌های بین مهره‌ای است.

نقش استرس و اضطراب در تشدید درد

یکی از عوامل کمتر شناخته‌ شده در تشدید درد دیسک کمر استرس و اضطراب مداوم است. زمانی که بدن در وضعیت استرس قرار می‌گیرد، عضلات به‌ویژه در ناحیه پشت و کمر به حالت انقباض درمی‌آیند و این انقباض طولانی‌مدت می‌تواند فشار بیشتری بر روی دیسک‌ها وارد کند. علاوه بر این استرس سطح هورمون کورتیزول را در بدن افزایش می‌دهد که در صورت تداوم باعث التهاب و افزایش حساسیت به درد می‌شود.

مدیریت استرس از طریق تمرینات تنفسی، مدیتیشن، یوگا یا فعالیت‌های آرام‌بخش مانند پیاده‌روی می‌تواند نقش مهمی در کاهش درد و جلوگیری از پیشرفت مشکلات دیسکی داشته باشد.

کلام پایانی

دیسک کمر از آن دسته مشکلاتی است که بی‌توجهی به آن می‌تواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد. با رعایت چند اصل ساده می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد و کیفیت زندگی را حفظ نمود. آگاهی، تحرک کافی و انتخاب سبک زندگی سالم نقش تعیین‌کننده‌ای در سلامت ستون فقرات دارند. با وجود این بسیاری از افراد زمانی به فکر مراقبت از کمر خود می‌افتند که درد به مرحله‌ای آزاردهنده رسیده است. آگاهی و پیشگیری قبل از بروز علائم بهترین راه برای جلوگیری از آسیب‌های جدی‌ تر است و می‌تواند مسیر درمان را بسیار کوتاه ‌تر و موفق‌ تر کند.