ممکن است به دنبال علت جوش روی باسن بودن با کمی شرم همراه باشد. ولی واقعیت این است که جوش‌های این قسمت از بدن می‌توانند بسیار آزاردهنده و دردناک باشند و زندگی فرد را تحت‌تأثیر قرار دهند. مهم است که به چه دلیل این جوش‌ها شکل گرفته‌اند و می‌توانید بعد از کشف علت ایجاد آنها برایشان راه‌حل پیدا کنید.
علت ایجاد جوش روی باسن می‌تواند عفونت فولیکول‌های مو، تحریک پوستی، بسته‌شدن منفذهای پوستی یا جمع‌شدن چربی و باکتری در این ناحیه باشد. حتی پوشیدن لباس تنگ یا نشستن طولانی‌مدت نیز می‌تواند موجب تشکیل جوش روی باسن شود. روش‌های متفاوتی برای درمان و ازبین‌بردن آنها وجود دارد که برخی از آنها خانگی هستند. ولی اگر جوش روی باسن درد زیادی دارد و زندگی روزمره شما را مختل کرده است، حتماً باید از متخصص پوست و مو برای درمان آن کمک بگیرید. در ادامه درباره علت جوش روی باسن اطلاعاتی آورده شده است.
بیشتر بخوانید: علت خشکی لب چیست؟ + درمان
چند علت جوش روی باسن
وقتی بدانید علت جوش روی باسن چیست، می‌توانید برای درمان آن در خانه یا با مراجعه به مراکز تخصصی اقدام کنید. به جوش در این ناحیه آکنه هم گفته می‌شود که تحت‌تأثیر دلایل مختلفی شکل می‌گیرد. جوش‌ها بیشتر در بخش‌هایی که تحت اصطکاک یا عرق‌کردن زیاد هستند تشکیل می‌شوند.
تحریک پوستی
اشاره شد که اصطکاک یکی از دلایل اصلی جوش‌زدن باسن به شمار می‌رود. وقتی بدن در معرض اصطکاک مداوم در اثر پوشیدن لباس‌های تنگ، نشستن طولانی‌مدت و حتی استفاده از مواد تحریک‌کننده مثل صابون‌های قوی و محصولات شوینده و مراقبتی عطردار باشد تحریک می‌شود. مصرف محصولات جدید ممکن است موجب بروز واکنش‌های حساسیت‌زا شود. تحریک پوست در نهایت موجب ایجاد جوش می‌شود. تحریک پوستی فولیکولیت یا آبسه‌های دردناک را نیز منجر می‌شود.
فولیکولیت
یک علت جوش روی باسن فولیکولیت است که التهاب فولیکول‌های مو است. فولیکولیت موقعیتی است که در آن فولیکول مو بسته می‌شود و باکتری‌ها وارد آن می‌شوند. ناحیه فولیکول مو ملتهب، قرمز و چرکی می‌شود که بی‌شباهت به جوش نیست و با خارش همراه است. این جوش‌ها ریز و دردناک هستند. فولیکولیت در اثر عفونت باکتریایی و قارچی و تحرک پوستی ایجاد می‌شود. از دیگر دلایل ایجاد آن می‌توان به پوشیدن لباس تنگ و بی‌کیفیت، اپیلاسیون، ماندن درازمدت در آب و تعریق زیاد اشاره کرد. کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند ممکن است به شکل‌های نادرتر این بیماری نیز دچار شوند.
بسته‌شدن منفذهای پوستی
وقتی چربی یا سبوم، سلول‌های مرده پوست و باکتری‌ها در منفذها تجمع پیدا کنند و جریان طبیعی هوا و خارج‌شدن چربی دچار اختلال می‌شود، منفذهای پوست بسته می‌شوند. این بسته‌شدن ممکن است به ایجاد جوش‌های سرسیاه و سرسفید و چرکی منجر شود که در ناحیه باسن رایج نیز هست. برای رفع این جوش‌ها بهتر است با افراد متخصص مشورت کنید.
وجود چربی‌های اضافه
یک علت جوش روی باسن وجود چربی‌های اضافه زیر پوست است. چربی‌ها منفذهای پوست را می‌بندند و موجب جمع‌شدن باکتری‌ها و سلول‌های مرده در این قسمت بدن می‌شوند. وقتی این منفذها بسته می‌شوند، التهاب به وجود می‌آید و جوش‌های قرمز و دردناک دیده می‌شود. این چربی‌ها هم عامل جوش‌زدن هستند و هم شرایط رشد باکتری را تسهیل می‌کنند.
پوشیدن لباس تنگ
پوشیدن لباس تنگ می‌تواند عوارض و تأثیرات منفی را برای بدن به همراه داشته باشد. لباس تنگ موجب می‌شود که پوست نتواند خوب تنفس کند و اصطکاک ناشی از حرکت مداوم پوست را تحریک می‌کند. ضمن این که تعریق ناحیه باسن به‌ویژه در محیط‌های گرم و مرطوب شرایط را برای ایجاد جوش مساعدتر می‌کند. تعریق رطوبت ناحیه باسن را بالا می‌برد و درصورتی‌که رطوبت به‌سرعت از بین نرود، منفذهای پوست مسدود می‌شوند و زمینه برای رشد باکتری‌ها و جوش‌زدن فراهم می‌شود.
تعریق زیاد
تعریق زیاد هم می‌تواند علت جوش روی باسن باشد. این مسئله در ورزشکاران بیشتر از بقیه دیده می‌شود. وقتی که یک فرد فعالیت بدنی زیادی در طول روز دارد و تعریق او زیاد است، عرق و باکتری‌ها در قسمت باسن جمع و منجر به جوش‌زدن می‌شوند.
نشستن طولانی‌مدت
نشستن طولانی‌مدت ضرر و زیان‌های زیادی دارد که یکی از آنها جوش‌زدن در ناحیه باسن است. افرادی که فعالیت بدنی کمی دارند و زیاد در حالت نشسته می‌مانند، ممکن است به جوش باسن مبتلا شوند.
تغییرات هورمونی
ممکن است علت جوش روی باسن تغییرات هورمونی باشد. تغییراتی که در ترشح هورمون‌های بدن در دوره‌های مختلف زندگی ایجاد می‌شود موجب بالارفتن تولید چربی در پوست می‌شود. افزایش چربی می‌تواند موجب بسته‌شدن منفذها و ایجاد جوش در قسمت‌های مختلف باسن شود. در دوران بلوغ، بارداری، شیردهی، قاعدگی و در زمان مصرف داروهای هورمونی احتمال ایجاد این تغییرات از بقیه مواقع بیشتر است.
آبسه پوست باسن
آبسه روی پوست به علت عفونت و جمع‌شدن چرک در منفذهای پوست به وجود می‌آید. آبسه‌ها با درد همراه هستند و از جوش‌های معمولی بزرگ‌ترند. آنها به طور معمول به علت عفونت‌های باکتریایی و در فولیکول‌های مو یا لایه‌های عمیق‌تر پوست شکل می‌گیرند. نشستن طولانی‌مدت، عرق زیاد و تهویه نداشتن پوست باسن محیطی مطلوب برای رشد باکتری‌ها و تشکیل آبسه ایجاد می‌کند.
کراتوز پیلارس
کراتوز پیلارس که اختلال رایج پوستی است که با نام پوست مرغی هم شناخته می‌شود، می‌تواند علت جوش روی باسن باشد. در اثر این اختلال جوش‌های کوچک و زبری در باسن به وجود می‌آید که به علت جمع‌شدن کراتین در فولیکول‌های مو است و موجب مسدودشدن آنها می‌شود. کراتین پروتئینی است که روی پوست را می‌پوشاند و وقتی در فولیکول‌های مو بیشتر از حد جمع شود، این اختلال روی می‌دهد. خشکی شدید پوست احتمال بروز آن را بالا می‌برد. در نتیجه این بسته‌شدن برآمدگی‌های کوچک و قرمزی شبیه به جوش ایجاد می‌شود که در آنها عفونت و التهابی نیست. کراتوز پیلارس به طور مستقیم آسیب‌زا به شمار نمی‌رود. این اختلال در کودکان و جوانان هم دیده می‌شود.
کورک یا کاربونکل
کورک نوعی فولیکولیت محسوب می‌شود که به شکل چند جوش سرسفید و چرکی دیده می‌شود. عامل بروز آن در باسن باکتری استافیلوکوک اورئوس است. این باکتری به شکل طبیعی در پوست زیست می‌کند. کاربونکل به شکل جوش‌های خوشه‌ای، چرکی و دردناک است که در صورت درمان‌نشدن تبدیل به عفونت می‌شود.
درماتیت تماسی
درماتیت تماسی وقتی دیده می‌شود که پوست باسن ملتهب و قرمز شود. شایع‌ترین نوع آن اگزما است که می‌تواند منجر به تشکیل جوش روی باسن شود.
اپیلاسیون مکرر
اپیلاسیون مکرر را هم می‌توان یک علت جوش روی باسن دانست. درست است که با اپیلاسیون موهای زائد از بین می‌روند، اما تکرار زیاد آن موجب بروز جوش روی پوست می‌شود.
علت جوش روی باسن و روش‌های درمان آن
برای درمان باید ابتدا به علت جوش روی باسن پی برد. زیرا در موارد بسیاری با حذف علت می‌توان جلوی بروز جوش‌های جدید را گرفت. ابتدا می‌توانید از روش‌های خانگی برای درمان استفاده کنید، اما در صورت مقاوم‌بودن جوش‌ها و بزرگ‌تر شدن بهتر است به افراد متخصص و پزشکان پوست و مو مراجعه کنید. برخی از روش‌های درمان جوش باسن عبارت‌اند از:
- برای درمان جوش باسن در اثر کراتوز پیلارس می‌توان از مرطوب‌کننده‌ها و لایه‌بردارهای ملایم استفاده کرد.
- اگر عامل بروز جوش اپیلاسیون مکرر باشد، باید آن را قطع و از روش‌های جایگزین دیگر برای ازبین‌بردن موهای زائد بدن استفاده کرد.
- درصورتی‌که زیاد عرق می‌کنید، خوب است که لباس‌های نخی و گشاد بپوشید و بعد از تعریق زیاد محل را خشک کنید.
- اگر جوش روی باسن از نوع آبسه باشد، برای درمان باید تخلیه شود و این کار را باید پزشک انجام دهد.
- اگر علت جوش روی باسن تغییرات هورمونی باشد، به مراقبت‌های خاص مثل مصرف محصولات تنظیم‌کننده چربی نیاز است.
- برای درمان جوش روی باسن ناشی از فولیکولیت استفاده از ضد باکتری‌ها، کرم‌های ضدقارچ و آنتی‌بیوتیک‌ها توصیه می‌شود.
نکات مهم مربوط به علت جوش روی باسن
وقتی علت جوش روی باسن مشخص شود، می‌توانید گاهی با چند راهکار ساده جلوی تشدید آنها را بگیرید:
- اولین توصیه برای جلوگیری از شدت یافتن عوارض جوش‌ها این است که از دست‌کاری‌کردن و ترکاندن آنها خودداری کنید.
- یکی دیگر از راه‌حل‌ها مرطوب نگه‌داشتن پوست است. افرادی که پوست خشکی دارند، بهتر است برای جلوگیری از جوش بعد از استحمام از لوسیون استفاده کنند. روغن‌های گیاهی و شامپوهای بدن مخصوص پوست‌های خشک نیز مؤثر واقع می‌شوند.
- استفاده از محصولات بهداشتی معطر و تحریک‌کننده پوست را کنار بگذارید.
- تا جای ممکن از لباس‌های نخی و گشاد استفاده کنید.
- کسانی که تعریق بدنی زیادی دارند، باید دوش‌گرفتن روزانه را در برنامه خود قرار دهند.
- برخی از محصولات ضد جوش در داروخانه‌ها بدون نسخه پزشک قابل‌تهیه هستند و مصرف آنها در بسیاری مواقع می‌تواند مفید باشد و جلوی تشکیل جوش‌های جدید را می‌گیرد.
- مهم نیست علت جوش روی باسن چیست، داشتن سبک زندگی سالم می‌تواند تأثیر زیادی در جلوگیری از تشکیل انواع جوش داشته باشد.
- داشتن تغذیه ناسالم و نداشتن فعالیت بدنی را نمی‌توان در بروز جوش‌ها نادیده گرفت. کاهش مصرف غذاهای چرب و فراوری شده نیز اهمیت زیادی دارد.
- مصرف آب کافی در طول روز فراموش نشود.
- استفاده مکرر از لایه‌بردارهای قوی پوست جایز نیست.
- آنها که پوست حساسی دارند، بهتر است برای شستن لباس‌های خود از نرم‌کننده استفاده نکنند.
- بعد از فعالیت بدنی و تعریق شدید لباس خود را بشویید.
