توسط : گرایش جنسی شامل طیفی از تمایلات است. این گرایش‌ها فقط مختص میل جنسی به فرد دیگر نمی‌شود، بلکه برقراری رابطه عاطفی را نیز در برمی‌گیرد. عوامل زیادی بر تعیین گرایش جنسی مؤثر هستند.
گرایش جنسی یا جهت‌گیری جنسی (sexual orientation)
گرایش جنسی الگوی پایداری از تمایل جنسی و عاطفی، عشقی (و یا هر دو) است که شخص نسبت به افرادی از جنس مخالف، همجنس، هر دو جنس، یا بیش از یک جنس از خود نشان می‌دهد.
گرایش جنسی انواع مختلفی دارد که در ادامه بررسی می‌کنیم.
۱. دگرجنس‌گرا (heterosexual)
دگرجنس‌گرا فردی است که تمایل جنسی او به افراد غیرهمجنس خود باشد. چنین فردی نمی‌تواند با افراد همجنس خود رابطه جنسی یا عاطفی برقرار کند. در واقع مردان به زنان و زنان به مردان جذب می‌شوند. این گروه که نام دیگر آنان استریت (straight) است؛ اکثریت جامعه را تشکیل می‌دهند.
۲. همجنس‌گرا (homosexual)
همجنس‌گرایی یکی دیگر از انواع گرایش‌های جنسی است که خود شامل دو دسته گی و لزبین می‌شود. افراد همجنس‌گرا از لحاظ فیزیکی و روانی و عاطفی، جذب افراد همجنس خود می‌شوند. کلمه‌ای که در گذشته برای نامیدن این گروه استفاده می‌شد؛ همجنس‌باز بود که امروزه به دلیل بار منفی این کلمه، منسوخ شده است و کاربرد آن توهین آمیز محسوب می‌شود.
همجنس‌گرایی مردان یا گی (gay)
به همجنس‌گرایی مردان، گی گفته می‌شود. گی یکی از زیرشاخه‌های گرایش‌های جنسی است که در آن مردان، فقط می‌توانند با مردان دیگر رابطه جنسی و عاطفی داشته باشند. شاید این گرایش‌ها برای عده‌ای عجیب به نظر برسد؛ اما این تمایل ارادی نبوده و به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند به دلیل تظاهر به چیزی باشد.
واژه گی گاهی برای توصیف افراد همجنس‌گرا به‌طورکلی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد، چه مرد باشند چه زن.
همجنس‌گرایی زنان یا لزبین (Lesbian)
زنانی که از نظر روابط عاشقانه، فیزیکی و روانی به زنان دیگر علاقه‌مند هستند لزبین نامیده می‌شوند.
۳. دوجنس‌گرا یا بایسکشوال (bisexual)
افراد دوجنس‌گرا و یا بایسکشوال، با هر جنسیتی چه زن باشند و چه مرد، می‌توانند هم با مردان و هم زنان، رابطه برقرار کنند. برای مثال یک مرد بایسکشوال می‌تواند هم به زنان علاقه‌مند باشد و هم به مردان. همچنین باید این نکته را در نظر گرفت که آنان به طور هم‌زمان و یا به‌صورت یکسان، به هر دو جنس علاقه‌مند نیستند. برای مثال نمی‌توانند به‌طور‌هم‌زمان هم شریک عاطفی مرد و هم شریک عاطفی زن داشته باشند؛ درصورتی‌که در طول زندگی ممکن است رابطه با پارتنرهایی از هر دو جنس را تجربه کرده باشند.
۴. هرجنس‌گرا – همه‌جنس‌گرا (pansexual)
همه‌جنس‌گرایی یا پنسکشوال برای توصیف فردی است که به هر جنسی علاقه نشان می‌دهد و از نظر عاطفی، عاشقانه و روانی جذب آنها می‌شود. یعنی رابطه عاشقی یا گرایش عاطفی به افراد فارغ از هر نوع جنسیت است. همه‌جنس‌گرایان افرادی هستند که جنسیت افراد تأثیری در ایجاد رابطه ندارد. در برخی دسته‌بندی‌ها، همه‌جنس‌گرایی زیرشاخه‌ای از دوجنس‌گرایی است.
۵. بدون گرایش جنسی (asexual)
نداشتن گرایش جنسی به‌طورکلی و یا asexuality به افرادی گفته می‌شود که به هیچ جنسیتی جذب نمی‌شوند. این افراد میل جنسی بسیار کمی داشته و تمایلی به برقراری رابطه جنسی ندارند. تقریباً یک درصد جمعیت جهان هیچ‌گونه گرایش جنسی ندارند. این افراد نداشتن رابطه جنسی را انتخاب نمی‌کنند؛ بلکه به طور ذاتی نسبت به آن بی‌علاقه هستند.
بی‌گرایش جنسی، آمیزش‌ناخواهی یا جنس‌ناگرایی یا آسکشوالیتی زمانی است که فرد جذابیت جنسی را تجربه نمی‌کند دارای هیچ‌گونه تمایلات جنسی نیست و هیچ علاقه‌ای به داشتن رابطه جنسی با هیچ‌یک از جنسیت‌های دیگر ندارد.
۶. کوییر (Queer) یا خارج از جنسیت
کوییر تقریباً ۴ درصد از گرایش‌های جنسی را شامل می‌شود. این کلمه در لغت به معنای عجیب است و به افرادی گفته می‌شود که هنوز میل جنسی خود را کشف نکرده‌اند و یا در مورد آن مطمئن نیستند. معمولاً گرایش جنسی افراد بعد از دوران بلوغ تثبیت می‌شود. اما احتمال دارد که دچار تغییراتی نیز بشود. همچنین آنان پایبند به گرایش‌ها جنسی نیستند و شاید در زمان‌های مختلف، رفتارهای جنسی مختلفی از خود نشان دهند.
کوییر افرادی هستند که معتقد یا پایبند به یک گرایش خاص نیستند و ممکن است در زمان‌های متفاوت، گرایش‌های متفاوتی داشته باشند. این کلمه در گذشته برای طعنه و تمسخر به افراد گفته می‌شده است.
۷. ترنس
افراد ترنس، دچار ملال جنسیتی شده و از جنسیت خود راضی نیستند. این افراد علاقه دارند مانند جنس مخالف خود رفتار کنند و یا به نظر برسند. آنها فشار روانی زیادی را در این مسیر تحمل کرده و در نهایت عمل تغییر جنسیت را انجام می‌دهند.
علت علمی ایجاد گرایش جنسی چیست؟
در حال حاضر از لحاظ علمی علت ایجاد تمایلات مختلف جنسی شناخته نشده است. برخی دانشمندان صرفاً عوامل هورمونی، ژنتیکی و محیطی را در تغییر گرایش جنسی مؤثر می‌دانند؛ در مقابل بعضی دیگر از دانشمندان بر روی اهمیت عوامل زیست‌شناختی مانند محیط اولیه رحم مادر و ترکیبی از عوامل ژنتیکی و اجتماعی تأکید دارند.
باوجوداینکه فرضیه دوم از لحاظ علمی مقبولیت بیشتری دارد؛ همه محققان بر روی غیرارادی بودن نوع گرایش جنسی فرد هم نظر هستند.
بیشتر متخصصین بر این باور هستند که به طور عمومی، گرایش جنسی چیزی نیست که خود فرد داوطلبانه انتخاب کند. در عوض گفته می‌شود که گرایش و میل جنسی یک بخش طبیعی از شخصیت و هویت یک فرد است و به خواسته‌ها و تمایلات درونی وی برمی‌گردد.
آیا گرایش جنسی به ارث می‌رسد یا حاصل تربیت جنسی است؟
همان‌طور که گفته شد گرایش جنسی تحت‌تأثیر عواملی نظیر شرایط روحی روانی، هورمونی و عوامل محیطی و … است و بستگی به شیوه تربیت و پرورش نوزادان توسط والدین ندارد. علاوه بر این باید توجه داشت که داشتن گرایش‌های جنسی مختلف مثل همجنس‌گرایی یا دوجنس‌گرایی نشان از بیماری یا مشکل روانی نیستند. اما درصورتی‌که فرزند شما گرایش جنسی غیرمعمول دارد، بهتر است هرچه سریع‌تر با روان‌شناس مشورت کنید تا فرزند شما کمترین آسیب را ببیند. زیرا گاهی گرایش‌های جنسی حاصل بدفهمی است.
بیشتر بخوانید: اختلال پدوفیلی یا همان میل جنسی به کودکان چیست؟
تست تعیین گرایش جنسی
برای تعیین گرایش جنسی یک سری تست‌های روان‌شناختی که شامل سؤالات متنوع است طراحی شده‌اند که به شما کمک می‌کنند به گرایش خود پی ببرید. نمونه این تست‌ها به‌صورت آنلاین و در فضای اینترنت در دسترس هستند. اما بهترین راه‌حل برای تعیین گرایش جنسی، مراجعه به روان‌شناس است.
عوامل تعیین‌کننده گرایش جنسی
معمولاً عوامل تعیین‌کننده جهت‌گیری جنسی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بااین‌حال می‌توان گفت گرایش‌های جنسی از ۲ بخش روانی (تمایل شهوانی فرد به افرادی از جنسیت‌های خاص) و رفتاری (انجام‌دادن عمل جنسی با فردی از جنسیت‌های خاص) تشکیل می‌شوند. از همین رو باید عوامل تعیین‌کننده گرایش‌های جنسی را با هویت جنسی فرد مرتبط دانست.
محققان معتقدند گرایش‌های جنسی فرد می‌تواند ناشی از عوامل زیادی باشد که در ادامه معرفی می‌کنیم:
- عوامل بیولوژیکی: عواملی مانند ژنتیک، هورمون‌ها و ساختارهای بیولوژیکی بدن بر جهت‌گیری جنسی اثرگذار هستند.
- تجربیات زندگی: رویدادها و تجربیات زندگی به‌ویژه در دوران کودکی و نوجوانی می‌توانند بر گرایش جنسی فرد تأثیر بگذارد.
- محیط فرهنگی و اجتماعی: سخت‌گیری‌های فرهنگی، اجتماعی دیگر عوامل تعیین‌کننده گرایش‌های جنسی به شمار می‌آیند.
- فرهنگ‌شناسی و آموزش: تأثیر آموزش و فرهنگ‌شناختی اطرافیان و جامعه در شکل‌گیری گرایش جنسی حائز اهمیت است.
- عوامل روانی: ویژگی‌های روانی فرد، از جمله شخصیت، احساسات و انگیزه‌ها می‌توانند دیگر موارد مهم در تعین گرایش‌های جنسی باشند.
